Abstrakt

W poprzednim numerze nieruchomości omówiłem problematykę jednorazowej (okazjonalnej) dostawy nieruchomości dokonywanej przez podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 VATU, wskazując, iż tak długo jak czynność ta dokonywana jest w ramach działalności gospodarczej tego podmiotu, dopóty dostawa taka co do zasady powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT jako dokonana przez osobę działającą w charakterze podatnika tego podatku. W powyższych przypadkach nie ma znaczenia, czy czynność ta została dokonana jednorazowo (okazjonalnie) ani też czy jej wykonanie stanowi przedmiot podstawowej działalności gospodarczej, prowadzonej przez tego podatnika. Przykładowo podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą w zakresie rolnictwa będzie występował w charakterze podatnika VAT również dokonując jednorazowej sprzedaży gruntu wykorzystywanego do celów prowadzenia upraw rolnych. Nie ma znaczenia fakt, iż działalność sprzedającego ograniczona jest wyłącznie do działalności rolniczej i w żaden sposób podmiot ten nie jest związany z profesjonalnym obrotem nieruchomościami, lub też że transakcja ta ma charakter jednorazowy, bez zamiaru powtarzania jej w przyszłości. Zwróćmy jednak uwagę, iż powyższe zastrzeżenia dotyczą podmiotu będącego już podatnikiem VAT prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 VATU. W praktyce obrotu nieruchomościami najczęściej dochodzi do jednorazowych (incydentalnych) sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład majątku prywatnego sprzedającego przy jednoczesnym braku prowadzenia przez niego działalności gospodarczej w zakresie handlu nieruchomościami. Oczywistym jest, iż osoba taka dokonując sprzedaży, nie może być uznana za podmiot działający w charakterze podatnika VAT. Jednak może powstać wątpliwość co do kwalifikacji tego typu transakcji, gdy w celu dokonania sprzedaży osoba ta podejmie działania analogiczne lub zbliżone do wykorzystywanych przez podmioty profesjonalnie zajmując się obrotem nieruchomościami. We wskazanych powyżej stanach faktycznych organy podatkowe, kierując się pro fiskalną wykładnią przepisów VATU, stawiają niekiedy znak równości pomiędzy podjęciem przez sprzedającego nieruchomość jakichkolwiek działań zakresu aktywności handlowca z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów VATU, pomijając fakt, iż wystąpienie tego typu aktywności jest konieczne lecz nie zawsze wystarczające do uznania, iż mamy do czynienia z działalnością gospodarczą. Próba rozstrzygnięcia ww. wątpliwości, w zakresie dotyczącym czynności jednorazowych (incydentalnych) będzie przedmiotem niniejszego opracowania.