Abstrakt

Nieruchomości mogą być klasyfikowane według różnych kryteriów podziału. Jednym z nich jest kategoryzacja nieruchomości w odniesieniu do definicji zabytku i zabytku nieruchomego, zawartych w art. 3 pkt 1 i 2 ustawy 23.7.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 710; dalej OchrZabU).
Każda nieruchomość może być oceniana jako spełniająca lub nie przesłanki definicyjne, określone w powyższych przepisach. Zgodnie z nimi zabytkiem nieruchomym jest nieruchomość, jej część lub zespół nieruchomości, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową. Pod tym względem nieruchomości mogą zostać podzielone na trzy następujące zakresy:

1) nieruchomości które, w całości albo w części, zostały już uznane za zabytki, co dotyczy przede wszystkim nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków, 2) nieruchomości, które zabytkami niewątpliwie nie są, co dotyczy np. nieruchomości gruntowych, stanowiących działki budowlane, na których w ostatnich latach wzniesione zostały domy jednorodzinne, 3) nieruchomości nie ewidencjonowane jako zabytki, których ewentualne uznanie za zabytki wymaga stosownej, merytorycznej oceny, w kontekście spełniania przez nie powyższych przesłanek definicyjnych.