Abstrakt

Powstanie obiektu budowlanego poprzedzone jest stworzeniem projektu, zgodnie z którym obiekt ten jest wznoszony. Projekty budowlane stanowią jedną z kategorii utworów, chronionych na podstawie przepisów ustawy 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1062; dalej PrAut). Występują w niej m.in. pojęcia utworów i projektów architektonicznych oraz utworu w postaci obiektu budowlanego.
Stworzenie projektu budowlanego skutkuje ochroną z tytułu praw autorskich, w tym majątkowych praw autorskich, które podobnie jak prawo własności nieruchomości, podlegają obrotowi prawnemu, w tym sprzedaży. W związku z tą formalną zależnością obrót nieruchomościami należy rozpatrywać w kontekście obrotu prawami autorskimi do mających status utworów projektów, utrwalonych w postaci występujących w ramach nieruchomości obiektów budowlanych. Zagadnienie to może być rozpatrywane w trzech następujących zakresach. Po pierwsze wyodrębnić można przypadki obrotu nieruchomościami gruntowymi, na których żadne obiekty się nie znajdują i w stosunku do których nie powstały jeszcze ani nie zostały zamówione żadne projekty budowlane, celem wzniesienia zgodnie z nimi określonego obiektu lub obiektów. W tym zakresie zasygnalizowany wyżej „autorski” aspekt nie występuje. Po drugie na uwagę zasługują nieruchomości gruntowe, w odniesieniu do których podjęto odpowiednie działania inwestycyjne, w szczególności jeśli doszło do zamówienia projektu, według którego na nieruchomości ma powstać określony obiekt albo obiekt ten jest już wykonywany. Po trzecie wyróżnić należy nieruchomości gruntowe, których częściami składowymi są określony obiekt lub obiekty oraz obiekty (budynki), stanowiące odrębne nieruchomości. W dwóch ostatnich zakresach istotne jest to, jak przedstawia się kwestia uprawnień z tytułu praw autorskich w kontekście obrotu tego rodzaju nieruchomościami.