Abstrakt
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza problemu, z jakim często mierzą się w praktyce Towarzystwa Budownictwa Społecznego działające na podstawie przepisów ustawy z 26.10.1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 2195 ze zm.; dalej ForPopBudMieszU) polegającego na poważnej trudności w zakresie zmiany działalności gospodarczej. W niniejszym opracowaniu staramy się zbadać, czy działające na podstawie ForPopBudMieszU, KC oraz KSH, TBS-y są uprawnione do zmiany przedmiotu działalności poprzez całkowitą rezygnację z formuły Towarzystwa Budownictwa Społecznego.
Pomysł zmiany zakresu działalności przez TBS-y wynika nierzadko z faktu wyczerpania tej formuły w prowadzeniu działalności polegającej na budowie domów mieszkalnych i jednoczesnej eksploatacji na zasadach najmu. Niejednokrotnie TBS-y rozważają możliwości wyjścia z formuły TBS na rzecz realizacji działań stricte komercyjnych charakterystycznych dla deweloperów działających na wolnym rynku budownictwa mieszkaniowego. TBS-y, w szczególności te działające w formie spółek kapitałowych, na przestrzeni lat zrealizowały wiele inwestycji, finansując ich realizację z kredytów bankowych Banku Gospodarstwa Krajowego. Finansowanie przyznawane było zgodnie z wówczas obowiązującymi przepisami ForPopBudMieszU, na warunkach systemowo preferencyjnych, w zakresie działalności towarzystw budownictwa społecznego. Po realizacji poszczególnych inwestycji oraz oddaniu ich do użytku, budynki zasiedlane są przez najemców, których ze względu na charakter umowy najmu można podzielić na dwie kategorie:
1) partycypantów, którzy oprócz opłacania comiesięcznego czynszu z tytułu najmu, uiszczają także opłaty partycypacyjne, które w części miały pokryć koszt wybudowania lokalu, 2) najemców, którzy uiszczają wyłącznie czynsz najmu. Po zrealizowaniu procesu budowlanego budynki wzniesione przez TBS są z reguły w ciągłej eksploatacji zaś spółki TBS sprawują nad nimi zarząd.