Abstrakt
Ustanawianie odpłatnych służebności gruntowych stanowi częstą praktykę, w przypadku gdy odrębna własność lokali powstaje w budynkach, które znajdowały się wcześniej w zasobach spółdzielni mieszkaniowych. Służebności takie dotyczą prawa korzystania przez członków wspólnoty mieszkaniowej z określonych dróg i chodników oraz parkingów znajdujących się na terenie spółdzielni, prawa przechodu do śmietnika oraz korzystania ze śmietnika, prawa przechodu do placu zabaw oraz korzystania z placu zabaw. Wydzielenie wspólnoty mieszkaniowej ze spółdzielni mieszkaniowej wymaga odpowiedniego uregulowania zasad korzystania z infrastruktury spółdzielczej przez członków nowopowstałej wspólnoty mieszkaniowej.
Wysokość wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności gruntowej oraz z tytułu korzystania z tej służebności gruntowej powinna zostać określona w czynności prawnej, na mocy której ustanowiono tę służebność. Nie zawsze jednak ma to miejsce. Niekiedy strony ograniczają się do zapisu o „odpłatnej służebności”, nie precyzując ani wysokości wynagrodzenia, ani nawet sposobu jego ustalenia. Powstaje wówczas problem, w jaki sposób należy ustalić wynagrodzenie za odpłatną służebność oraz jakie znaczenie ma zapis, w akcie notarialnym ustanawiającym służebność, określający wartości roczną tej służebności oraz wartość tego prawa przez cały okres jego trwania.