Abstrakt
W orzecznictwie polskich sądów administracyjnych i interpretacjach organów podatkowych ukształtował się jednolity pogląd, zgodnie z którym dla potrzeb przepisów VAT w zakresie ustalenia pojęcia budynku i budowli należy stosować wyłącznie definicje legalne zawarte w ustawie z 7.7.1994 r. – Prawo Budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1202 ze zm.; dalej PrBudU). Jako przykład można wskazać pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16.1.2019 r. (0115-KDIT1-2.4012.835.2018.2.AGW) dotyczące opodatkowania podatkiem VAT dostawy działki gruntu wraz z rozpoczętą budową: „Analiza przedstawionego stanu faktycznego oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że dostawa działki gruntu nr 19/1 zabudowanej budynkiem myjni, podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Okoliczności sprawy wskazują bowiem, że przedmiotem dostawy był grunt zabudowany nieukończonym i nieoddanym do użytkowania budynkiem myjni, stanowiącym budynek w rozumieniu przepisów ustawy z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2018 r. poz. 1202, ze zm.), w odniesieniu do którego nie doszło do pierwszego zasiedlenia”. W dalszej części pisma organ wskazuje ponownie: „Podkreślić należy, że interpretacji udzielono w okolicznościach sprawy, z których – zgodnie ze wskazaniami Wnioskodawcy – wynika, że opisany we wniosku obiekt myjni stanowi budynek w rozumieniu przepisów ustawy z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane”.
W konsekwencji w stanach faktycznych, w których przepisy VATU wymagają ustalenia, że przedmiotem transakcji jest budynek – w szczególności dla zastosowania przepisu art. 29a ust. 8 VATU oraz zwolnień wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a VATU, czy też preferencyjnej stawki podatku wskazanej w art. 41 ust. 12a VATU – należy ustalić, czy znajdujące się na gruncie naniesienia spełniają wymogi definicji budynku wskazanej w PrBudU. Zgodnie z art. 3 pkt 2 PrBudU, budynek to taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Analiza powyższej definicji pozwala wskazać istotne cechy decydujące o tym, czy dany obiekt budowlany będzie mógł być uznany za budynek. Są nimi:
– trwałe związanie z gruntem, – posiadanie fundamentów, – posiadanie przegród budowlanych, – posiadanie dachu.
Wskazane powyżej cechy budynku muszą wystąpić łącznie. Brak którejkolwiek z nich oznacza, iż znajdujące się na gruncie naniesienia nie będą stanowić budynku tak w rozumieniu przepisów PrBudU, jak i VATU. Przepisy VATU dotyczące nieruchomości zabudowanych obok budynków lub ich części wymieniają również budowle lub ich części. Jednak jedną z konsekwencji oparcia zawartych w VATU definicji budynku i budowli na przepisach PrBudU jest fakt, iż budynek nie posiadający wszystkich cech wskazanych w definicji budynku wynikających z PrBudU nie będzie mógł zostać zakwalifikowany również jako budowla tak w rozumieniu przepisów PrBudU, jak i VATU. Praktyczny przykład zastosowania powyższej wykładni stanowi pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11.10.2017 r. (0115-KDIT1-3.4012.480.2017.2.BK). Interpretacja ta dotyczyła stanu faktycznego, w którym podatnik dokonywał dostawy nieruchomości składającej się z szeregu działek ewidencyjnych, na których znajdowały się budynki w trakcie budowy o różnym stopniu zaawansowania. Na działce A rozpoczęto budowę jednorodzinnego budynku mieszkalnego o powierzchni użytkowej 120,35 m2. Budynek znajdował się w stanie surowym otwartym (m.in. wzniesiono fundamenty, ściany nadziemia, wykonano częściowo instalację wodno-kanalizacyjną, brak dachów, instalacji elektrycznej), a oszacowany przez rzeczoznawcę stan zaawansowania robót wynosił 18%. Z kolei na działce B rozpoczęto budowę jednorodzinnego budynku mieszkalnego o powierzchni użytkowej 129,14 m2. Również i ten budynek znajdował się w stanie surowym otwartym. Wzniesiono fundamenty, ściany nadziemia, częściowo instalację wodno-kanalizacyjną, brak stolarki okiennej i drzwiowej. Określony przez rzeczoznawcę stan zaawansowania robót wynosił 25%. Budynek spełniał jednak definicję budynku zamieszczoną w art. 3 PrBudU. W przypadku obiektu znajdującego się na działce A organ podatkowy uznał, iż przedmiotem dostawy będzie nieruchomość zabudowana z niedokończoną inwestycją budowlaną, która w myśl przepisów PrBudU nie wypełnia definicji budynku, budowli lub ich części. W konsekwencji zdaniem organu należy dla potrzeb klasyfikacji prawnopodatkowej taki obiekt traktować jako niezabudowany teren budowlany. Zdaniem organu, również preferencyjna 8% stawka podatku VAT przewidziana w art. 41 ust. 12 VATU nie znajdzie zastosowania dla dostawy tego obiektu. Natomiast w przypadku obiektu znajdującego się na działce B organ uznał, iż przedmiotem dostawy będzie budynek jednorodzinny mieszkalny spełniający definicję budynku zamieszczoną w art. 3 PbBudU. W tym przypadku, zdaniem organu podatkowego będziemy mieli do czynienia z dostawą budynku, który spełnia definicję obiektu objętego społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12 w zw. z art. 2 pkt 12 VATU. Powyższe oznacza, że przedmiotowa dostawa opodatkowana będzie stawką podatku VAT w wysokości 8%.