Nieruchomości

nr 9/2018

Ochrona ujęć wody w nowym Prawie wodnym – wybrane zagadnienia

Tymon Grabarczyk
Associate w Praktyce Infrastruktury i Energetyki Kancelarii Domański Zakrzewski Palinka sp.k.
Abstrakt

Wejście w życie przepisów ustawy z 20.7.2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. z 2017 r. poz. 1566; dalej PrWod) spowodowało szereg zmian w sposobie gospodarowania nieruchomościami istotnych z punktu widzenia kształtowania i ochrony zasobów wodnych, korzystania z wód oraz zarządzania zasobami wodnymi. Nie inaczej jest w przypadku uregulowań związanych z ochroną ujęć wody. Już choćby wyłącznie arytmetyczne porównanie objętości obowiązujących do końca 2017 r. przepisów dotyczących tych zagadnień z przepisami nowymi sugeruje, że z początkiem 2018 r. dokonano istotnych modyfikacji w komentowanym zakresie. Dotychczasowych 8 artykułów ustawy z 18.7.2001 r. – Prawo wodne (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 1121 ze zm.; dalej PrWod2001) regulujących tę tematykę zastąpiono 19 artykułami w PrWod. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie zmian przepisów związanych ze strefami ochronnymi ujęć wody oraz analiza wybranych rezultatów ich oddziaływania na możliwość korzystania z nieruchomości objętych tego rodzaju obszarami specjalnymi. Przewodnim argumentem towarzyszącym kształtowaniu przepisów PrWod dotyczących ochrony ujęć wody była zmiana podejścia do polityki wodnej. Zdaniem projektodawcy, zmiana ta ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa wszelkich warstw wodonośnych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia i zagwarantowanie, że w przyszłości jakość tych wód nie zmieni się w stopniu zagrażającym zdrowiu lub życiu ludzi. Biorąc pod uwagę kształt regulacji ujętych w rozdziale PrWod związanych z ochroną ujęć wody i zbiorników wód, punktem odniesienia dla projektodawcy były nie tylko wody ujmowane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, ale także wody pobrane z myślą o zaopatrzeniu zakładów wymagających wody wysokiej jakości oraz – a może przede wszystkim – szeroko rozumiana ochrona zasobów wodnych. W świetle art. 120 pkt 1 PrWod, realizacji tychże celów ma służyć, w ocenie ustawodawcy, ustanawianie stref ochronnych ujęć wody. Strefy ochronne ujęć wody, obok obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych (art. 120 pkt 2 PrWod), stanowią przykłady obszarów specjalnych tworzonych na potrzeby ochrony środowiska gruntowo-wodnego rozumianych jako przestrzeń, na której obowiązuje specyficzny reżim prawny, wyłączający lub co najmniej ograniczający dotychczasowy porządek prawny (normy powszechnie obowiązujące). Potwierdzają to definicje tychże stref i obszarów, które na gruncie PrWod2001 i PrWod sprowadzają się do określenia ich jako obszary, na których obowiązują nakazy, zakazy i ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów oraz korzystania z wód (odpowiednio art. 52 ust. 1 i art. 59 ust. 1 PrWod2001 oraz art. 121 ust. 1 i art. 139 PrWod).