Nieruchomości

nr 8/2017

Darowizna i nieodpłatne przekazanie nieruchomości w podatku VAT, cz. I

Grzegorz Kaptur
Autor jest doradcą podatkowym w Warszawie.
Abstrakt

Istotą działalności gospodarczej jest podejmowanie w jej ramach czynności odpłatnych. Nabywane lub wykorzystywane przez podatników VAT towary, w tym także nieruchomości nie zawsze stają się później przedmiotem czynności odpłatnych. Niekiedy podatnicy decydują się lub są wręcz zmuszeni przeznaczyć dany składnik majątku na potrzeby osobiste lub dokonać jego nieodpłatnego przekazania (darowizny) na rzecz osób trzecich. Z reguły będzie to dla podatnika transakcja nietypowa, dlatego też praktyki podatników w stosowaniu przepisów VAT mogą być potencjalnym źródłem błędu. W niniejszej serii artykułów omówione zostaną kwestie związane z opodatkowaniem podatkiem VAT nieodpłatnego przekazania (darowizny) nieruchomości. Z uwagi na obszerność materiału zostanie on podzielony na klika części. W tej części omówione zostanie pojęcie nieodpłatnego przekazania nieruchomości skutkujące zrównaniem tej czynności z odpłatną dostawą towaru.Na wstępie sprecyzujemy, w jaki sposób będziemy rozumieć pojęcie nieruchomości. Dla potrzeb niniejszego opracowania pojęcie to będzie obejmowało nie tylko prawo własności, nieruchomości w rozumieniu przepisów prawa cywilnego, lecz również wszystkie te prawa, którymi obrót stanowi dostawę towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 VATU, a które w rozumieniu przepisów VATU przenoszą na nabywcę prawo do rozporządzania nieruchomością jak właściciel. Będą nimi współwłasność nieruchomości, prawo użytkowania wieczystego gruntu, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego. Istotnym jest również wskazanie, iż w VATU pojęcie nieruchomości nie jest jednolite. Przedmiotem obrotu w rozumieniu przepisów VATU jest towar. Natomiast w zakresie nieruchomości VATU wyodrębnia dwie odrębne kategorie towaru – są nimi budynki, budowle i ich części oraz grunty. W przypadkach, w których podział ten będzie miał znacznie dla ustalenia czy dana transakcja będzie podlegać opodatkowaniu VAT zostanie on przez autora podkreślony. W innych przypadkach dla uproszczenia używane będzie pojęcie nieruchomości.