Abstrakt

W praktyce obrotu gospodarczego powszechne jest zawieranie umów najmu lokali użytkowych na czas określony. Wśród wielu czynników decydujących o wyborze danego lokalu przez najemcę jednym z podstawowych kryteriów jest wysokość czynszu oraz możliwość i wysokość jego wzrostu w trakcie trwania umowy. Często w umowach najmu znajdują się tzw. klauzule waloryzacyjne, przewidujące okresowe podwyższenie czynszu w oparciu o wysokość odpowiednich indeksów wzrostu cen. W takich przypadkach strony są zazwyczaj przekonane, iż podwyższenie czynszu w trakcie trwania stosunku najmu w sposób inny niż przewidziany klauzulą waloryzacyjną może nastąpić wyłącznie w drodze wzajemnego porozumienia obu stron umowy. W niniejszym artykule autorzy poddają analizie prawnej powyższe, zdaniem niektórych dyskusyjne, zagadnienie w świetle obecnie obowiązujących przepisów Kodeksu cywilnego, odwołując się do poglądów doktryny oraz orzecznictwa w tym zakresie. Na wstępie należy wskazać, iż w świetle dodanego art. 685¹ KC z dniem 1.1.2005 r., na mocy ustawy z 17.12.2004 r. o zmianie ustawy o ochronie lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 281, poz. 2783), możliwość podwyższenia czynszu najmu w umowie zawartej na czas określony została wprost dopuszczona przez samego ustawodawcę. Zgodnie bowiem z art. 685¹ KC wynajmującemu lokal przysługuje jednostronne prawo do podwyższenia czynszu, za jednomiesięcznym okresem wypowiedzenia, ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego. W odniesieniu do lokali użytkowych ustawodawca nie wskazał ani częstotliwości, ani wysokości możliwości dokonywania podwyżek czynszu.