Abstrakt
Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 13.3.2015 r. (III CZP 116/14), podjętą w następstwie rozstrzygnięcia przedstawionego zagadnienia prawnego, użytkownik wieczysty nie może dokonać podziału gruntu oddanego mu w użytkowanie wieczyste. W przedmiotowej sprawie ustalono, iż Skarb Państwa był właścicielem, zaś spółdzielnia mieszkaniowa użytkownikiem wieczystym trzech nieruchomości. Przez część tych nieruchomości przechodziły ciągi komunikacyjne, zaś niektóre z nich były zajęte pod tereny zielone w ramach osiedla mieszkaniowego, na którym posadowione były budynki spółdzielni mieszkaniowej. Spółdzielnia – w formie aktu notarialnego – zrzekła się prawa użytkowania wieczystego w odniesieniu do opisanych w tym akcie nieruchomości, uznając, iż grunty pod drogami i terenami zielonymi są dla niej zbędne. W treści aktu notarialnego jako podstawę prawną zrzeczenia wskazano art. 233 KC w zw. z art. 246 KC. W związku z powyższą czynnością referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dokonał odpowiednich wpisów w księgach wieczystych, na podstawie których to odłączono z każdej z trzech ksiąg wieczystych nieruchomości niezabudowane i założono dla nich nowe księgi wieczyste. W dziale II każdej z założonych ksiąg wpisano zaś jako właściciela nieruchomości Skarb Państwa – Prezydenta Miasta, sprawującego funkcję Starosty. Pominięto przy tym wpis spółdzielni mieszkaniowej jako użytkownika wieczystego.
Art. 233 KC [Treść] W granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Art. 246 KC [Zrzeczenie się] § 1. Jeżeli uprawniony zrzeka się ograniczonego prawa rzeczowego, prawo to wygasa. Oświadczenie o zrzeczeniu się prawa powinno być złożone właścicielowi rzeczy obciążonej. § 2. Jednakże gdy ustawa nie stanowi inaczej, a prawo było ujawnione w księdze wieczystej, do jego wygaśnięcia potrzebne jest wykreślenie prawa z księgi wieczystej.