Abstrakt

W piątej części cyklu przybliżona zostanie tzw. technologia wielkoblokowa stosowana w latach 1960–1973. Był to pierwszy typ budownictwa, w którym wszystkie elementy konstrukcyjne były prefabrykowane.Tło historyczneZakończenie odbudowy miast ze zniszczeń wojennych oraz utrzymujący się przez lata 50. wysoki przyrost naturalny stanowiły duże wyzwanie dla architektów oraz urbanistów odpowiedzialnych za politykę mieszkaniową. Pomimo bardzo dobrych walorów użytkowych budownictwo socrealistyczne było wznoszone w technologii tradycyjnej co znacznie wydłużało proces inwestycyjny i sprawiło, że pod koniec lat 50. możliwości ówczesnej formy budownictwa wyczerpały się. Pierwsze próby z zastosowaniem elementów prefabrykowanych miały miejsce już w latach 50. Przełożyło się to pozytywnie na solidność konstrukcji budynków socrealistycznych dzięki zastosowaniu żelbetowych elementów klatek schodowych (konstrukcja schodów) oraz żelbetowych płyt stopowych (np. płyta żerańska). Wdrożenie na szeroką skalę gotowych elementów ze zbrojonego betonu – stropów, stropodachów oraz fragmentów ścian osłonowych w znaczący sposób usprawniło proces wznoszenia budynku oraz skróciło jego czas. Nazwa „technologia wielkoblokowa” odnosiła się bezpośrednio do elementów, z których konstruowane były ściany osłonowe. Bloki z gazobetonu o wielkości kilku pustaków, układanych jak puzzle dookoła otworu okiennego. Wdrożenie nowej technologii wznoszenia budynków mieszkalnych tak jak w przypadku budownictwa socrealistycznego zostało poprzedzone wprowadzeniem w 1959 r. nowego normatywu. Oprócz stosowanych technologii i materiałów w sposób zasadniczy zmienił on zasady projektowania lokali mieszkalnych i w znaczący sposób wpłynął na ich cechy użytkowe.