Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest omówienie problematyki związanej z zasiedzeniem służebności gruntowej na kształt służebności przesyłu, która to konstrukcja od pewnego czasu dominuje w orzecznictwie sądowym. Intencją autora jest przedstawienie najsłabszych jej punktów z uwzględnieniem wszelkich aspektów przemawiających za niedopuszczalnością zasiedzenia służebności gruntowej na kształt służebności przesyłu. Instytucja służebności przesyłu wprowadzona została do KC z dniem 3.8.2008 r., poprzez dodanie art. 305¹–305⁴. Zgodnie z przepisem art. 305¹ KC: „nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu)”. Urządzeniami zaś, o których mowa w przepisie art. 49 § 1 KC, są urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazy, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne, a zatem w szczególności: słupy elektroenergetyczne wraz z liniami, sieci wodociągowo-kanalizacyjne, sieci przesyłu gazu, sieci przesyłu ciepła czy sieci telekomunikacyjne. Ustawodawca niejako wprowadził wyjątek od zasady superficies solo cedit i uznał w treści art. 49 § 1 KC, że urządzenia te z chwilą podłączenia i wejścia w skład przedsiębiorstwa nie są częściami składowymi nieruchomości, lecz stają się rzeczami ruchomymi i stanowią z tą chwilą odrębny przedmiot obrotu. Wejście w życie przepisów o służebności przesyłu stało się zagadnieniem stwarzającym więcej problemów niż je rozwiązującym, w szczególności co do kwestii uregulowania stanu prawnego nieruchomości, na których posadowione są urządzenia przesyłowe. Powstało zatem pytanie – czy istnieje możliwość zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej swoją treścią służebności przesyłu?