Abstrakt

W prezentowanym artykule podstawą rozważań jest odpowiedź na pytanie – czy spłata, z przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości, kredytu refinansowanego zaciągniętego na spłatę kredytu hipotecznego jest realizacją celów ulgi mieszkaniowej, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm. dalej PDOFizU)? Przepis ten obowiązywał w latach 2004–2006. Ma on jednak w dalszym ciągu zastosowanie w odniesieniu do podatników, którzy nabyli nieruchomości do 31.12.2006 r. i teraz dokonują ich zbycia. Kwestia ta była przedmiotem rozważań powiększonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego, który jednak nie wydał w tym zakresie uchwały¹ i wydając wyrok 4.12.2012 r., postawił tezę, iż spłata kredytu wraz z odsetkami (tzw. kredytu refinansowego), przeznaczonego na spłatę kredytu na cele wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a PDOFizU środkami stanowiącymi przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c, nie mieści się w celach objętych zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e tej ustawy, w brzmieniu obowiązującym w latach 2004–2006. Opodatkowanie przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, jeżeli ich nabycie lub wybudowanie (oddanie do użytkowania) miało miejsce do dnia 31.12.2006 r., podlegało zasadom wynikającym z PDOFizU w brzmieniu obowiązującym przed 1.1.2007 r. Wynika to z tego, że do przychodu uzyskanego w późniejszych latach ze sprzedaży takich nieruchomości zastosowanie mają przepisy obowiązujące właśnie przed 1.1.2007 r., kiedy stawka podatku dochodowego od przychodów ze sprzedaży nieruchomości wynosiła 10%, zgodnie z art. 28 ust. 2a i ust. 3 PDOFizU). Podatnicy, którzy do końca 2006 r. nabyli nieruchomość i następnie dokonali jej sprzedaży przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano zakupu, nie musieli płacić podatku, pod warunkiem że środki ze sprzedaży przeznaczyli na własne cele mieszkaniowe, m.in. na spłatę – nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży – kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele mieszkaniowe (art. 21 ust. 1 pkt 32 PDOFizU, w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r.).

Analiza przepisów PDOFizU

1. na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, 2. na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie, 3. na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, 4. na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, 5. na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację – na cele mieszkalne – własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.