Abstrakt

Ostatni z serii artykułów poruszających problematykę związaną z omówieniem projektowanych zmian ustawowych dotyczących zasad wykonywania zawodów w dziedzinie związanej z gospodarowaniem nieruchomościami poświecony zostanie w całości rzeczoznawcom majątkowym.

W przeciwieństwie do pozostałych dwóch grup zawodowych – zarządców nieruchomości oraz pośredników w obrocie nieruchomościami – projekt tzw. ustawy deregulacyjnej¹ nie zawiera propozycji wprowadzenia już tak daleko idących zmian w zakresie zasad wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego. Projektodawcy ograniczyli się do propozycji zmian niekiedy czysto kosmetycznych, nieingerujących w sposób zasadniczy w zakres obowiązujących regulacji ustawowych.

W niniejszym numerze „Nieruchomości C.H. Beck” omówione zostaną te nieliczne ze zmian, które objąć mają zawód rzeczoznawcy majątkowego, a które uchwalone zostały w projekcie tzw. ustawy deregulacyjnej przyjętym przez Sejm².

Uprawnienia zawodowe i centralny rejestr rzeczoznawców majątkowych

Obowiązujące przepisy

Wykonywanie zawodu rzeczoznawcy majątkowego wymaga uzyskania przez kandydatów do zawodu uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości, których uzyskanie uzależnione jest od wypełnienia szeregu warunków określonych przepisami ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.; dalej GospNierU). Ustawa uzależnia bowiem możliwość uzyskania uprawnień zawodowych od konieczności spełnienia przez kandydata do zawodu następujących warunków:

– posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych (zdolność tę posiadają osoby pełnoletnie, nieubezwłasnowolnione częściowo lub całkowicie),

– niekaralności, przy czym ustawa przewiduje zamknięty katalog przestępstw, z których karalnością związany jest brak możliwości uzyskania przez kandydata uprawnień zawodowych, tj. chodzi o niektóre z przestępstw stypizowanych w rozdziale XXX, XXXIV–XXXVII Kodeksu karnego oraz przestępstwa skarbowe,

– posiadania wyższego wykształcenia magisterskiego,

– ukończenia studiów podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości – co nie dotyczy osób, których program studiów wyższych uwzględniał co najmniej minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie szacowania nieruchomości, wyszczególnione w rozporządzeniu MI z 7.6.2010 r. (Dz.U. z 2010 r. Nr 117, poz. 786),

– odbycia nie krótszej niż 12-miesięczna praktyki zawodowej w zakresie wyceny nieruchomości, przy czym okres praktyki liczony jest od dnia dokonania pierwszego wpisu w dzienniku praktyki zawodowej, a kończy się z dniem dokonania ostatniego w nim wpisu (rozporządzenie MI z 15.2.2008 r. w sprawie nadawania uprawnień i licencji zawodowych w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami – Dz.U. Nr 31, poz. 189 ze zm.),

– przejścia z wynikiem pozytywnym postępowania kwalifikacyjnego, zakończonego złożeniem egzaminu dającego uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości,

– wykazania się biegłą znajomością języka polskiego w odniesieniu do osób nieposiadających obywatelstwa polskiego.

Spełnienie przez kandydatów na rzeczoznawców majątkowych ww. warunków podlega stwierdzeniu w postępowaniu kwalifikacyjnych przeprowadzanym przez Państwową Komisję Kwalifikacyjną powoływaną przez Ministra Infrastruktury, które wszczynane jest na wniosek osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości i na jej koszt.

Nadanie uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości stwierdza się świadectwem, na podstawie również którego następuje równoczesny wpis do centralnego rejestru rzeczoznawców majątkowych prowadzonego przez Ministra Infrastruktury. W rejestrze wpisuje się również obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, którym na zasadach określonych w przepisach odrębnych, uznano nabyte w tych państwach poza granicami RP kwalifikacje do wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego.

Z dniem wpisu do centralnego rejestru rzeczoznawców majątkowych, osoba do tego rejestru wpisana nabywa prawo do wykonywania zawodu oraz używania tytułu zawodowego „rzeczoznawca majątkowy”.

Projekt zmian

Projekt tzw. ustawy deregulacyjnej uchwalony przez Sejm nie znosi samego wymogu uzyskania przez kandydatów do zawodu uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości. Zmianom ulec mają jednak niektóre z warunków, od których spełnienia uzależnione będzie prowadzenie działalności, świadczenie pracy lub usług w zakresie rzeczoznawstwa majątkowego. Rozszerzono bowiem katalog przestępstw z karalnością za które powiązano utratę możliwości uzyskania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości, a tym samym – przynajmniej do czasu zatarcia skazania – wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego³. Skróceniu ulegnie natomiast [...]