Nieruchomości

nr 4/2013

Ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych

Konrad Aromiński
Autor jest asystentem sędziego w III Wydziale w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie.
Abstrakt

Kwestia opodatkowania elektrowni wiatrowych budziła w ostatnim czasie szereg kontrowersji. Spór dotyczył opodatkowania poszczególnych elementów elektrowni wiatrowych. Czy opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości powinny podlegać jedynie same części budowlane elektrowni wiatrowych, tj. fundament i maszt, czy też cała elektrownia, na którą składa się również wyposażenie techniczno-technologiczne, tj. wirnik z łopatami, generator, skrzynia biegów, komputer sterujący, transformator, rozdzielnia elektryczna, instalacja alarmowa, instalacja zdalnego sterowania i inne. Żaden z przepisów prawa nie definiuje pojęcia „elektrowni wiatrowej” czy też „siłowni wiatrowej”. Należy postawić pytanie – czy elektrownia wiatrowa jest budowlą w rozumieniu ustawa z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 ze zm., dalej PLokU). Co zatem stanowi podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych? W prezentowanym artykule podstawą rozważań jest odpowiedź na to pytanie.

Na wstępie należy wskazać, iż elektrownia jest strukturą złożoną, na którą składają się nie tylko fundamenty i maszt, ale również takie urządzenia jak generator, rotor z gondolą, wirnik, skrzynia biegów, komputer sterujący, transformator, rozdzielnia energetyczna, instalacja alarmowa zdalnego sterowania. Podstawą opodatkowania w podatku od nieruchomości uiszczanego przez przedsiębiorcę jest wartość budowli ustalana dla celów amortyzacji. Najmniejsza wartość przedstawiają fundamenty i maszt, a najbardziej kosztowne są urządzenia elektroniczne i mechaniczne. Spór pomiędzy podatnikami a organami dotyczy pojęcia budowli. Podatnicy wywodzą, iż należy tym pojęciem objąć jedynie fundamenty i maszt elektrowni wiatrowej, natomiast organom samorządowym (do budżetu których trafia podatek od nieruchomości) zależy na tym, aby zakres tego pojęcia obejmował również urządzenia tworzące wraz z fundamentami i masztem funkcjonalną całość, ze względu na wysoka wartość tych urządzeń.

Kwestia jest niewątpliwie kontrowersyjna, ale ostatnio szalę na korzyść przedsiębiorców mocno przechylił wyrok NSA w Warszawie z 15.5.2012 r. (II FSK 2132/10). Zdaniem Sądu elektrownie wiatrowe nie są budowlami, w rozumieniu PLokU w związku z art. 3 pkt 3 ustawie z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.; PrBudU). Elektrownie wiatrowe nie tylko nie są wymienione w art. 3 pkt 3 PrBudU, lecz pozbawione są cech zbliżonych do budowli wymienionych w tym przepisie. W związku tym nie mogą być one uznane za budowle. Takie urządzenia jak generator, rotor z gondolą, wirnik, generator, skrzynia biegów, komputer sterujący, transformator, rozdzielnia energetyczna, instalacja alarmowa zdalnego sterowania, nie są częściami budowlanymi urządzeń technicznych elektrowni wiatrowych. Są odrębnymi pod względem technicznym częściami przedmiotów składających się na całość użytkową w zakresie urządzeń wytwórczych energii elektrycznej, a nie budowli. NSA uznał, iż elektrownia wiatrowa nie jest również urządzeniem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 9 PrBudU. W zakres pojęcia budowli nie wchodzą bowiem urządzenia techniczne, które się w nim znajdują, a obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości obejmuje elementy budowlane urządzeń technicznych elektrowni wiatrowych. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają te urządzenia techniczne, które zgodnie z art. 3 pkt 9 PrBudU są urządzeniami budowlanymi stanowiącymi integralną część budowli, a więc całość techniczno-użytkową elektrowni wiatrowej, zapewniając możliwość użytkowania obiektu budowlanego zgodnie z jego przeznaczeniem. Prezentowana teza została również zaprezentowana w wyroku NSA z 5.1.2010 r. (II FSK 1101/08).

Analiza przepisów PLokU i PrBudU

W PLokU jako przedmiot opodatkowania wskazano m.in. budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (art. 2 ust. 1 pkt 3) a definiując budowlę, wskazano, iż jest to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów PrBudU niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów PrBudU związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem (art. 1a ust. 1 pkt 2). Uregulowania zawarte PrBudU, definiują w [...]