Nieruchomości

nr 9/2012

Deregulacja zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami czy destabilizacja rynku nieruchomości, cz. II

Ryszard M. Karpiński
radca prawny prowadzący kancelarię w Koszalinie
Stanisław Gurgul
Sędzia Sądu Apelacyjnego w Poznaniu w stanie spoczynku.
Abstrakt

Zastąpienie systemu licencyjnego systemem rejestracyjnym oznacza, że zachowany zostanie aparat administracyjny niezbędny do obsługi pośredników w obrocie nieruchomościami. Znosząc licencję zawodową przy jednoczesnym utrzymaniu centralnego rejestru pośredników oraz dodatkowo systemu doskonalenia zawodowego, autorzy projektu zadbali o interes urzędników kosztem ochrony praw konsumentów.

Skutki zamierzonych zmian w ustawie o gospodarce nieruchomościami

Z uzasadnienia projektu ustawy wynika, że wprowadzone zmiany mają na celu ułatwienie dostępu do zawodu pośrednika i zwiększenie liczby osób wykonujących ten zawód. Można przychylić się do opinii, że w wyniku likwidacji licencji zawodowych liczba pośredników w Polsce wielokrotnie wzrośnie, jednak wątpliwe jest, aby zniesienie ograniczenia w dostępie do zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami w jakikolwiek sposób przyczyniło się do spadku bezrobocia. Zmiana ta w istocie oznacza, że osoby zatrudnione obecnie w biurach pośrednictwa jako asystenci pośredników (tzw. agenci nieruchomości) uzyskają możliwość wpisu do centralnego rejestru pośredników, jednak miejsc pracy z tego tytułu nie przybędzie. Wątpliwe jest również, aby osoby te rozpoczęły samodzielną działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, skoro nie uczyniły tego na podstawie obowiązujących obecnie przepisów. Należy zaznaczyć, że główną przeszkodą w rozpoczęciu działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami nie jest brak licencji zawodowej, lecz wysokie koszty związane z tą działalnością. Na zwiększenie zatrudnienia nie wpłynie także możliwość wpisu do centralnego rejestru osób świadczących dotychczas usługi pośrednictwa bez licencji zawodowej, gdyż osoby te, naruszając przepisy karne ustawy, prowadzą obecnie działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.

Likwidując licencję zawodową w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, w projekcie przewidziano także zniesienie określonych w art. 182 ust. 1 pkt 3–5 GospNierU wymagań kwalifikacyjnych związanych z posiadaniem wyższego wykształcenia, ukończeniem studiów podyplomowych oraz praktyki zawodowej w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Jedynymi przesłankami wpisu do centralnego rejestru pośredników pozostanie pełna zdolność do czynności prawnych i niekaralność za określony katalog przestępstw. Wpis do rejestru będzie mogła uzyskać praktycznie każda ubiegająca się o to osoba, bez względu na jej wykształcenie, wiedzę czy umiejętności. Konsument nie będzie mógł zweryfikować kwalifikacji osoby wpisanej do rejestru, a co więcej, w [...]