Abstrakt
Podstawowym kryterium materialnoprawnym dopuszczalności pobrania opłaty planistycznej jest wzrost wartości nieruchomości spowodowany określeniem dopuszczalności zagospodarowania nieruchomości w sposób atrakcyjniejszy inwestycyjnie, niż dotychczas. Możliwość zagospodarowania nieruchomości określana jest natomiast w planie miejscowym, a w przypadku gdy plan nie został uchwalony, możliwość ta może być określona w jednym z dwóch rodzajów decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, tj. w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego albo w decyzji o warunkach zabudowy (art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717 ze zm.; dalej PlanZagospPrzestrzU). Decyzja może być przy tym wydana dopiero wtedy, gdy brak jest planu miejscowego.
Decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
Dokonywanie oceny prawnej dopuszczalności zagospodarowania nieruchomości w określony sposób w jednym z dwóch rodzajów decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nie jest związane z przysługiwaniem do nieruchomości jakiegokolwiek tytułu prawnego. Zarówno bowiem decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, jak i decyzja o warunkach zabudowy może być wydana każdemu, bez względu na to, czy wnioskodawcy takiej decyzji przysługuje tytuł prawny do nieruchomości. Sama decyzja nie tworzy bowiem jakichkolwiek uprawnień prawnorzeczowych lub zobowiązaniowych do nieruchomości.
Zgodnie z art. 58 ust. 2 PlanZagospPrzestrzU, jeżeli decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego wywołuje skutki, o których mowa w art. 36, przepisy art. 36 oraz art. 37 stosuje się odpowiednio. Odpowiednie stosowanie tych przepisów może obejmować dopuszczalność pobierania opłaty planistycznej do decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, o ile zostaną spełnione ustawowe warunki dopuszczalności jej pobrania związane z planem miejscowym lub jego zmianą, z dostosowaniem okoliczności zaistnienia tych warunków do wydawanej decyzji. Oznacza to, iż w przypadku wydania wobec nieruchomości decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, wójt burmistrz lub prezydent miasta mógłby pobrać opłatę planistyczną, o ile zawarte w decyzji ustalenia (wynikające z przepisów prawa a nie z woli organu wydającego decyzję) skutkują wzrostem wartości nieruchomości, a nieruchomość zostanie zbyta przez dotychczasowego właściciela lub użytkownika wieczystego przed upływem 5 lat od dnia obowiązywania decyzji, tj. od dnia, w którym decyzja uzyska walor ostateczności.
Stosowanie przepisów art. 36 i art. 37 PlanZagospPrzestrzU do wydanej decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oznacza oczywiście [...]