Abstrakt

Kwestia dostępu do operatu szacunkowego wywołuje w praktyce liczne wątpliwości. Problemy w tym zakresie wynikają już z samej trudności we właściwym zakwalifikowaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego o wartości nieruchomości. Ustawodawca starał się rozwiązać ten problem poprzez wprowadzenie do ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.; dalej GospNierU) przepisu regulującego dostęp do operatu szacunkowego, jednakże nie rozwiało to dotychczasowych wątpliwości, a nawet utrudniło ten dostęp. Niniejsze opracowanie stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o charakter operatu szacunkowego dotyczącego nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego i Skarbu Państwa oraz możliwość dostępu do tego rodzaju operatu.

Ustawa z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.; dalej DostInfoPublU) stanowi, że informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Pojęcie to ustawa rozumie zatem szeroko, ale definiuje je przez inne pojęcie nieokreślone. W praktyce powoduje to często trudności w dostępie do informacji publicznej. Przyjęcie przez podmiot zobowiązany, że żądana przez wnioskodawcę informacja nie stanowi informacji publicznej w rozumieniu DostInfoPublU powoduje, że żądana informacja nie jest udostępniana. W takiej sytuacji podmiot dysponujący nią informuje o tym wnioskodawcę pismem, a jedynym środkiem ochrony praw jednostki jest w takim przypadku skarga na bezczynność do sądu administracyjnego.

Definicja informacji publicznej

W orzecznictwie sądowo-administracyjnym prezentowany jest pogląd, zgodnie z którym informacją publiczną jest każda wiadomość wytworzona przez szeroko rozumiane władze oraz osoby pełniące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, w zakresie tych kompetencji. Może to być zarówno treść dokumentów urzędowych czy wystąpień i ocen dokonywanych przez organy publiczne – niezależnie do jakiego są kierowane podmiotu i jakiej sprawy dotyczą. Mogą one odnosić się do osób prywatnych. Taki charakter będzie miała również wiadomość niewytworzona przez podmioty publiczne, lecz odnosząca się do tych podmiotów¹. Takie rozumienie informacji publicznej orzecznictwo ukształtowało na gruncie art. 61 Konstytucji, zgodnie z którym obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa (ust. 1). Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu (ust. 2). Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa (ust. 3). Stosownie zaś do art. 61 ust. 4 Konstytucji RP, tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy.

Na gruncie orzecznictwa sądowo-administracyjnego informację publiczną stanowi treść wszelkiego rodzaju dokumentów w jakikolwiek sposób dotyczących organu, bez względu na to, co jest ich przedmiotem, przy czym nie chodzi tylko o dokumenty wytworzone przez organ, ale i takie, których organ używa przy realizacji przewidzianych prawem zadań (także te, które tylko w części dotyczą organu), nawet gdy nie pochodzą wprost od niego².

Wobec braku definicji legalnej, ustawodawca starając się przybliżyć pojęcie informacji publicznej, określił przykładowo informacje podlegające udostępnieniu. Stworzony w art. 6 ust. 1 DostInfoPublU katalog nie jest jednak katalogiem zamkniętym, na co wskazuje użyty w tym przepisie zwrot „w szczególności”. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a) DostInfo­PublU informacją publiczną jest informacja o takich danych publicznych jak:

– treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć;

– dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających.

Dokumentem urzędowym w rozumieniu ustawy jest też treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy (art. 6 ust. 2 DostInfoPublU).

Operat szacunkowy – informacja o majątku publicznym

Zgodnie z przepisami GospNierU operat szacunkowy jest opinią o wartości nieruchomości sporządzoną na piśmie przez rzeczoznawcę majątkowego (art. 156 ust. 1 GospNierU). Nie jest on zatem dokumentem urzędowym w rozumieniu DostInfoPublU, i to niezależnie od tego na potrzeby jakiego podmiotu został sporządzony. Pogląd taki [...]