Abstrakt
Kwestia prawidłowego zakwalifikowania miejsca postojowego będącego odrębnym lokalem znajdującym się w wielostanowiskowym garażu zlokalizowanym pod budynkiem mieszkalnym ma istotne znaczenie dla ustalenia odpowiedniej stawki podatku, co ma wymierny wpływ na wymiar podatku od nieruchomości. Przedmiotem artykułu jest przedstawienie powstałych na tym tle rozbieżności zarówno organów podatkowych, jak i sądów administracyjnych.
Na wstępie wskazać należy, iż celem artykułu jest analiza najważniejszych wątpliwości dotyczących skutków podatkowych w ustawie z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 ze zm.; dalej PLokU) w przypadku zakwalifikowania miejsca postojowego do kategorii „budynków mieszkalnych” bądź dla tzw. budynków pozostałych. Biorąc pod uwagę, iż rodzaj stawki podatku od nieruchomości dla pierwszej kategorii budynków jest wielokrotnie niższy niż stawki stosowanej dla „budynków pozostałych”, stwierdzić należy, iż problem ten ma istotne znaczenie dla podatników, którzy coraz częściej stają się właścicielami tego typu obiektów, zakupując zarówno mieszkania w budynkach mieszkalnych bądź dokonując zakupu samego miejsca postojowego.
Obowiązek podatkowy
Ustawodawca w art. 5 ust. 1 PLokU nakłada na radę gminy (miasta) obowiązek określenia stawek podatku od nieruchomości dla poszczególnych przedmiotów opodatkowania, w tym także dla budynków mieszkalnych (art. 5 ust. 1 pkt 2 a PLokU) oraz dla tzw. budynków pozostałych (art. 5 ust. 1 pkt 2e PLokU). Po określeniu w drodze odpowiedniej uchwały przez radę gminy (miasta) stawek podatku od nieruchomości dla poszczególnych przedmiotów opodatkowania, mają one charakter powszechnie obowiązujący na danym obszarze gminy (miasta). Jednocześnie w omawianej PLokU nie zdefiniowano ani pojęcia budynku mieszkalnego, ani pojęcia tzw. budynku pozostałego.
Wskazana ustawa reguluje w rozdziale 1 i 2 obowiązek podatkowy oraz zasady powstawania i wykonywania zobowiązań w podatku od nieruchomości. Artykuł 2 ust. 1 PLokU stanowi, iż „opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane: grunty; budynki lub ich części; budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej”. Z ust. 5 art. 3 PLokU wynika natomiast, że w przypadku wyodrębnienia własności lokali, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości od gruntu oraz części budynku stanowiących współwłasność ciąży na właścicielach lokali w zakresie odpowiadającym częściom ułamkowym, wynikającym ze stosunku powierzchni użytkowej lokalu do powierzchni użytkowej całego lokalu. Z drugiej strony ustawa w żadnym przepisie (w szczególności w art. 1a PLokU) nie definiuje pojęcia nieruchomości, zatem zastosowanie znajduje tu art. 46 § 1 KC, według którego „nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności”. Część budynku stanowi nieruchomość w sytuacji prawnego wyodrębnienia w osobny przedmiot własności części budynku związanego trwale z gruntem, stanowiącej samodzielny lokal mieszkalny lub lokal o innym przeznaczeniu wraz z pomieszczeniami przynależnymi – na zasadach określonych w ustawie z 24.6.1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.; dalej WłLokU).
Przede wszystkim należy bowiem wskazać, że według poglądów doktryny i orzecznictwa za kryterium decydujące o zakwalifikowaniu danej nieruchomości do kategorii budynków mieszkalnych uznaje się faktyczne przeznaczenie danego budynku i jego wykorzystanie na cele mieszkalne. Skoro bowiem ustawodawca rozdzielił przedmiot opodatkowania, wskazując na sposób wykorzystania budynku lub jego części, to określeniu sposobu wykorzystania budynku lub jego części należy nadać jurydyczne znaczenie. W tym kontekście za uwzględnieniem przesłanki sposobu wykorzystania danego lokalu pośrednio przemawia [...]