Nieruchomości

nr 5/2009

Odpowiedzialność zawodowa za czynności pośrednictwa – uwagi na tle przepisów i „orzeczeń” KOZ, cz. II

Ryszard Marek Karpiński
Autor jest radcą prawnym w Koszalinie.
Abstrakt

Dopuszczenie do wykonywania czynności pośrednictwa przez osoby nieuprawnione lub brak bezpośredniego nadzoru nad czynnościami pomocniczymi jest wyjątkowo nagannym postępowaniem, za które pośrednik w obrocie nieruchomościami powinien ponieść surową karę dyscyplinarną.

Postępowanie z tytułu odpowiedzialności zawodowej. Zakres uprawnień Komisji Odpowiedzialności Zawodowej

Postępowanie dyscyplinarne z tytułu odpowiedzialności zawodowej pośredników regulują przepisy GospNierU oraz wydane na ich podstawie rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 11.1.2008 r. w sprawie postępowania z tytułu odpowiedzialności zawodowej rzeczoznawców majątkowych, pośredników w obrocie nieruchomościami oraz zarządców nieruchomości (Dz.U. Nr 11, poz. 66, dalej OdpowZawodPostępR).

Postępowanie z tytułu odpowiedzialności zawodowej pośredników składa się z dwóch części:

1) postępowania przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej (obecnie Minister Infrastruktury),

2) postępowania wyjaśniającego, które przeprowadza Komisja Odpowiedzialności Zawodowej.

Postępowanie przed Ministrem Infrastruktury regulują przepisy KPA, GospNierU oraz OdpowZawodPostępR. Minister wszczyna postępowanie z urzędu z własnej inicjatywy bądź po otrzymaniu stosownej informacji (skargi) od osoby trzeciej. Przepisy ustawy nie określają formy zawiadomienia o naruszeniu art. 181 GospNierU, jak i kręgu podmiotów do tego uprawnionych. Wskazano jedynie, że w przypadku gdy sprawa dotyczy osób powołanych lub ustanowionych przez sąd, postępowanie z tytułu odpowiedzialności zawodowej wszczyna się wyłącznie na skutek skargi złożonej przez sąd (art. 194 ust. 1b GospNierU). Przepis powyższy dotyczy głównie zarządców nieruchomości i rzeczoznawców majątkowych. W przypadku ewentualnego powołania pośrednika przez sąd, z uwagi na cel powyższej ochrony należy przyjąć, że dotyczy ona wyłącznie czynności pośrednictwa, wykonywanych w związku z powołaniem lub ustanowieniem przez sąd i z tego względu nie obejmuje naruszenia obowiązków określonych w art. 181 ust. 2 i 3 GospNierU oraz wykonywania czynności pośrednictwa niemających jakiegokolwiek związku z toczącym się w tym okresie postępowaniem sądowym.

Stroną w postępowaniu administracyjnym i wyjaśniającym jest osoba, wobec której wszczęto postępowanie z tytułu odpowiedzialności zawodowej. W świetle art. 28 i 29 KPA, za stronę jednego z tych postępowań nie można uznać Ministra Infrastruktury, Komisji Odpowiedzialności Zawodowej czy podmiotu, który złożył skargę, w tym sądu. Należy rozważyć, czy organizacja zawodowa, o której mowa w art. 4 pkt 15 GospNierU, tj. zrzeszająca pośredników w obrocie nieruchomościami, może uczestniczyć w postępowaniu administracyjnym na prawach strony na podstawie przepisu art. 31 KPA. Ewentualne żądanie dopuszczenia organizacji zawodowej do udziału w postępowaniu rozstrzyga Minister Infrastruktury, wydając stosowne postanowienie.

Postępowanie wyjaśniające regulują wyłącznie przepisy GospNierU oraz OdpowZawodPostępR. Postępowanie wyjaśniające nie ma charakteru postępowania administracyjnego1. W postępowaniu wyjaśniającym uczestniczą członkowie zespołu KOZ, a także pośrednik w obrocie nieruchomościami, wobec którego wszczęto postępowanie dyscyplinarne i jego obrońca, ewentualnie pełnomocnik. Udział innych osób jest, co do zasady, wykluczony. Ograniczona jest także możliwość przeprowadzenia określonych dowodów. W szczególności niedopuszczalne jest przeprowadzenie dowodów z przesłuchania świadków2 czy z opinii biegłych3, gdyż w postępowaniu wyjaśniającym nie stosuje się przepisów KPA, w tym art. 83 KPA, bądź przepisów KPC lub KPK. Należy jednak dopuścić możliwość wysłuchania informacyjnego osoby, która wniosła skargę, a także osób wskazanych przez pośrednika lub KOZ, o ile stawią się na posiedzeniu.

Zadaniem KOZ jest [...]