Abstrakt
W dniu 7.11.2008 r. Sejm uchwalił ostateczną wersję długo wyczekiwanej nowelizacji przepisów ustawy z 11.3.2008 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.; dalej VATU). Nowelizacja ta przynosi wiele korzystnych dla przedsiębiorców rozwiązań, wśród najważniejszych z nich należy wymienić skrócenie podstawowego terminu zwrotu VAT ze 180 do 60 dni, likwidację sankcji, stworzenie praktycznych możliwości skorzystania z ulgi na tzw. złe długi, czy też wydłużeniu terminu odliczenia VAT z obecnych dwóch miesięcy lub kwartałów do końca roku podatkowego. Zmiana ustawy VAT przynosi również istotne zmiany dotyczące opodatkowania nieruchomości w zakresie dotyczącym dostawy budynków, budowli lub ich części oraz dotyczących opodatkowania obrotu prawem wieczystego użytkowania gruntu.
Zwolnienie dostawy
Jak już wspomniałem na wstępie, nowelizacja VATU przynosi istotne zmiany w opodatkowaniu dostawy budynków budowli lub ich części dotyczą one rozszerzenia i zmiany zwolnienia dostawy ww. wymienionych składników majątku. Przypomnijmy, przed wejściem w życie nowelizacji dostawa budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia w dwóch przypadkach :– na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 VATU zwalniającego dostawę używanych budynków i budowli lub ich części (w tym również będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze), pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Powyższą regulację uzupełniał art. 43 ust. 2 pkt 1 i ust. 6 VATU. Zgodnie z pierwszym z nich towarem używanym mogły być budynki i budowle, pod warunkiem że od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów minęło co najmniej 5 lat. Natomiast art. 43 ust. 6 VATU wyłączał zastosowanie zwolnienia dla używanych budynków, budowli lub ich części jeżeli przez wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych lub w trakcie ich użytkowania wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym przekroczyły 30% wartości początkowej, a podatnik miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od tych wydatków i użytkował te towary w okresie krótszym niż 5 lat w celu wykonywania czynności opodatkowanych; – na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 VATU, zgodnie z którym zwolnieniu podlegały obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone po raz pierwszy. Przy czym zwolnienie nie dotyczyło budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Samo pojęcie pierwszego zasiedlenia było zdefiniowane jako wydanie pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu (art. 2 pkt 14 VATU).Nowelizacja VATU przynosi zmiany w art. 43 ust. 10 VATU, który otrzymał następujące brzmienie:
„Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:Odpowiedniej zmianie uległ też art. 2 pkt 14 VATU zawierający definicję pierwszego zasiedlenia. Zgodnie z nową definicją przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków lub ich części, po ich: [...]a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż dwa lata”.