Nieruchomości

nr 1/2009

Nacjonalizacja działek drogowych przy podziale nieruchomości, cz. IV – ujęcie współczesne

Marian Wolanin
Abstrakt

Problematyka przejęcia własności działek gruntu wydzielanych w podziale nieruchomości pod drogi publiczne uregulowana jest obecnie w art. 98 ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.; dalej GospNierU). Aktualna treść normatywna tego przepisu kształtowana była wiele lat, szczególnie z uwzględnieniem praktyki jego stosowania przez organy administracji oraz praktyki jego rozumienia w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Treść ta, mimo użytego w niej współczesnego języka prawnego, w głównych jej założeniach nie odbiega znacząco od celów stawianych tego rodzaju regulacjom na przestrzeni wielu minionych już lat, sięgając także do podobnych regulacji prawnych obowiązujących w Polsce przed 1945 r.

Głównym bowiem założeniem omawianej instytucji prawnej przez cały ten okres czasu, począwszy od 1918 r., był rozwój urbanistyczny określonych obszarów poprzez stworzenie takiej sytuacji prawnej i faktycznej, w której określone nieruchomości będą mogły być zagospodarowane poprzez ich zabudowę w z góry zaplanowany na danym obszarze sposób, i dalsze ich użytkowanie będzie zabezpieczone w odpowiednią obsługę komunikacyjną, mającą wykluczać konflikty własnościowe między właścicielami sąsiednich nieruchomości.

Od zawsze wiadomo, iż podstawą rozwoju aktywności ludzkiej jest m.in. możliwość nieskrępowanego przemieszczania się. Temu przemieszczaniu się mają zaś służyć szlaki komunikacyjne. W obecnej dobie, nie tylko rzeczne i lądowe, ale także powietrzne. Skupiając się jednak nad możliwością zapewnienia swobodnego przemieszczania się drogami lądowymi, przed wieloma już wiekami dostrzeżono, iż swoboda ta była krępowana ochroną własności terenów, przez które istniała konieczność dotarcia do innych miejsc (nieruchomości).

W dużym oczywiście uproszczeniu można zatem przyjąć, iż [...]