Abstrakt
Tematem niniejszego opracowania jest próba wskazania zasad opodatkowania transakcji, których przedmiotem są pomieszczenia garaży związanych z budynkami mieszkalnymi. Przy czym pod pojęciem garażu będziemy rozumieć zarówno miejsce postojowe w podziemnej kondygnacji budynku mieszkalnego, jak i trwale wydzielone pomieszczenie spełniające funkcje garażu znajdujące się tak w budynku mieszkalnym, jak i poza nim. Problem ten nie jest nowy. Od wielu już lat trwa zamieszanie wokół kwestii zastosowania prawidłowej stawki podatku VAT dla tego rodzaju transakcji. Dotyczy on przede wszystkim rozstrzygnięcia kwestii możliwości opodatkowania jednolitą 7% stawką podatku VAT dostawy lokalu mieszkalnego wraz z garażem. Rozbieżne orzecznictwo oraz nieprzychylny stosunek Ministerstwa Finansów spowodowały, iż deweloperzy w obawie przed sankcjami ze strony organów podatkowych z reguły stosują 22% stawkę podatku VAT również w części dotyczącej garażu. W ostatnim okresie można jednak zauważyć zmianę dotychczasowej linii orzecznictwa, a także w podejściu niektórych organów podatkowych do tej kwestii. Zdaniem autora biorąc pod uwagę treść ww. rozstrzygnięć, nie można stwierdzić, iż w każdym przypadku dostawa lokalu mieszkalnego wraz z garażem zawsze będzie podlegać opodatkowaniu z zastosowaniem 7% stawki właściwej dla lokalu mieszkalnego. Wskazanie warunków umożliwiających zastosowanie ww. stawki podatku VAT jest w szczególności przedmiotem niniejszego opracowania.
Omówienie kwestii opodatkowania garaży podatkiem VAT należy poprzedzić zidentyfikowaniem tego pojęcia na gruncie przepisów prawa cywilnego, a w szczególności ustawy z 24.6.1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz.U. 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.; dalej WłLokU). Stosunkowo najprostsza sytuacja wystąpi w przypadku, w którym przedmiotem dostawy będzie budynek mieszkalny, do którego nie znajdą zastosowania przepisy WłLokU (np. dom jednorodzinny). W takim przypadku garaż jest częścią będącego przedmiotem dostawy budynku, stanowi jedno z znajdujących się w nim pomieszczeń, i nie będzie mógł być uznany za odrębny lokal użytkowy. W konsekwencji 7% stawka podatku VAT znajdzie zastosowanie do dostawy całego budynku mieszkalnego łącznie z pomieszczeniem pełniącym funkcje garażu.
Sytuacja ulega znacznej komplikacji w przypadku budynków mieszkalnych wielorodzinnych, do których zastosowania znajdą przepisy WłLokU. W świetle ww. ustawy garaż może stanowić:
1. lokal użytkowy stanowiący odrębną nieruchomość;
2. pomieszczenie przynależne do lokalu;
3. część nieruchomości wspólnej.
Garaż – lokal użytkowy
Zgodnie z art. 2 ust. 2 WłLokU samodzielnym lokalem mieszkalnym jest wydzielona trwałymi ścianami izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami przynależnymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się również odpowiednio do samodzielnych lokali wykorzystywanych na cele inne niż mieszkalne. Do tej ostatniej kategorii zaliczane są przede wszystkim typowe lokale użyte przeznaczone do prowadzenia w nich działalności gospodarczej (biura, sklepy, warsztaty itp.). W świetle WłLokU garaż może być lokalem użytkowym, jeżeli spełnia on trzy podstawowe warunki:
– znajduje się w obrębie budynku;
– składa się z izby (lub zespołu izb);
– jest wydzielony trwałymi ścianami.
Spełnienie wskazanych powyżej wymogów potwierdza starosta w formie zaświadczenia (art. 2 ust. 3 WłLokU).
Garaż – pomieszczenie przynależne do lokalu
Zgodnie z art. [...]