Abstrakt
Już na wstępie należy stwierdzić, że wprowadzone z początkiem 2007 r. zmiany w ustawie z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 221, poz. 844 ze zm.; dalej PLokU), gdzie uregulowany jest podatek od nieruchomości, nie stanowią zasadniczej reformy tego świadczenia. Jest to kolejna próba poprawienia przepisów, które dawno już powinny być całkowicie zmienione. Nie ma bowiem żadnych racjonalnych argumentów, które przemawiałyby za tym, aby utrzymywać w Polsce przestarzałą, ukształtowaną w latach 60. ubiegłego wieku konstrukcję podatku od nieruchomości, gdzie o wysokości podatku od majątku nieruchomego (gruntów i budynków) decyduje ich powierzchnia, a nie wartość. Na potrzeby tego podatku majątek w Polsce jest "mierzony" w metrach kwadratowych, co jest już ewenementem nie tylko w skali europejskiej. Wprowadzone zmiany to próba udoskonalenia systemu, który z natury swej jest zły i powinien być zastąpiony nowoczesnym systemem katastralnym.
Większość uchwalonych zmian jest reakcją ustawodawcy na pojawiające się w praktyce wątpliwości interpretacyjne, dotyczące niektórych przepisów regulujących konstrukcję podatku od nieruchomości. Przybrały one postać modyfikacji ich dotychczasowej treści lub redakcji. W ten sposób - z reguły skutecznie - wyeliminowane zostaną problemy ze stosowaniem tych przepisów przez organy podatkowe i podatników. Najważniejsze z tych zmian przedstawione są poniżej.
Opodatkowanie gruntów a ewidencja gruntów i budynków
W art. 1a PLokU dodano nowy ust. 3, w którym jednoznacznie zapisano, że przez użyte w tej ustawie określenia: użytki rolne, lasy, nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi, grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi rozumie się jako grunty sklasyfikowane w ten sposób w ewidencji gruntów i budynków. Zmiana ta, w sposób niebudzący już wątpliwości, przesądza o tym, jak należy klasyfikować grunty na potrzeby opodatkowania. Decydujące znaczenie mają tu dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków, a nie to, co faktycznie znajduje się na gruncie, albo to, czy ten grunt jest wykorzystywany rolniczo. Przykładowo można wskazać, że jeżeli podatnik grunty oznaczone w ewidencji gruntów i budynków jako "Tr (tereny różne) użytkuje rolniczo, to nie oznacza, że powinny one być opodatkowane jako użytki rolne. Są to w dalszym ciągu tereny różne (nie są sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne), co przesądza o zasadach ich opodatkowania. Od tych gruntów, chociaż wykorzystywanych rolniczo, nie może być płacony podatek rolny, a podatek od nieruchomości (znacznie wyższy niż rolny). I jeszcze jeden przykład obrazujący często w praktyce występujący problem z opodatkowaniem gruntów rolnych przedsiębiorcy. Jeżeli np. podatnik - przedsiębiorca nabędzie 100 ha gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne (np. "R-IV" - grunty orne IV klasy), to powinny być one opodatkowane podatkiem rolnym. Są to bowiem użytki rolne i sam fakt nabycia ich przez przedsiębiorcę nie powoduje, że stają się one związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i w efekcie opodatkowane podatkiem od nieruchomości. Dopiero wówczas, gdy przedsiębiorca zajmie te użytki rolne na prowadzenie działalności gospodarczej, zacznie od nich płacić podatek od nieruchomości. O zasadach opodatkowania gruntów decyduje więc [...]