Abstrakt
Członek wspólnoty mieszkaniowej jest osobą trzecią w rozumieniu
Uchwała SN z 28.2.2006 r.,
Z uzasadnienia
Sąd Rejonowy we W. wyrokiem z 15.6.2005 r. oddalił powództwo Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji "W." SA Oddziału w T. przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń SA Inspektoratowi we Włocławku o zapłatę kwoty 1985,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami i orzekł o kosztach procesu. Sąd ten ustalił, że powód w ramach umowy ubezpieczenia autocasco (AC) wypłacił ubezpieczającemu Romanowi R. odszkodowanie za szkodę, jakiej doznał on w następstwie nienależytego wykonywania zarządu nad nieruchomością wspólną przez Wspólnotę Mieszkaniową "O.S." w C. Ubezpieczający wyjeżdżając z garażu znajdującego się na nieruchomości należącej do wymienionej wspólnoty, uszkodził tylny zderzak swojego pojazdu wskutek najechania na nieprawidłowo zabezpieczony kanał odwadniający. W czasie tego zdarzenia wspólnotę mieszkaniową "O.S." i pozwany Powszechny Zakład Ubezpieczeń łączyła umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC). Poszkodowany Roman R. pozostawał natomiast członkiem wspólnoty i jej zarządu.
Opierając się na tych ustaleniach, Sąd Rejonowy uznał, że powodowi nie przysługuje roszczenie zwrotne w stosunku do wspólnoty mieszkaniowej, a tym samym wobec pozwanego ubezpieczyciela. Nie można bowiem przyjąć, że członek wspólnoty mieszkaniowej, poszkodowany jej działaniem lub zaniechaniem, jest w stosunku do niej osobą trzecią w rozumieniu § 27 o.w.u. AC powodowego Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji "W". Skoro poszkodowany był członkiem zarządu wspólnoty, a szkoda powstała w związku z nienależytym zarządem nieruchomością, to jest on osobą odpowiedzialną za tę szkodę. Majątek, którym zarządza wspólnota mieszkaniowa, stanowi własność jej członków. Tym samym Roman R. jest osobą zarówno poszkodowaną, jak i odpowiedzialną za szkodę.
Sąd Rejonowy wskazał, że uwzględnieniu powództwa sprzeciwia się również treść o.w.u. OC kształtujących umowę ubezpieczenia zawartą pomiędzy pozwanym a wspólnotą mieszkaniową "S.O.". Przewidziano tam (w § 6 ust. 2 pkt 2), że ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody rzeczowe wyrządzone wspólnikom ubezpieczającego (ubezpieczonego) lub osobom bliskim wspólnikom ubezpieczającego (ubezpieczonego). Poszkodowany nie jest wspólnikiem wspólnoty mieszkaniowej, ale łącząca go z tą wspólnotą więź jest pod wieloma względami zbliżona do sytuacji wspólnika spółki osobowej.
W apelacji od powyższego wyroku powód zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie
Przy rozpoznawaniu apelacji Sąd Okręgowy w T. powziął poważne wątpliwości, którym dał wyraz w przedstawionym zagadnieniu prawnym, przytoczonym w sentencji postanowienia z 10.11.2005 r. Wątpliwości te wiążą się oczywiście z nienależytym, a nie - jak zostało to omyłkowo ujęte - "nienależnym" wykonywaniem zarządu. Według Sądu Okręgowego rozstrzygnięcie tego zagadnienia wymaga określenia statusu prawnego wspólnoty mieszkaniowej. W judykaturze i piśmiennictwie kwestia ta przedstawia się niejednoznacznie.
Zgodnie z
W doktrynie nie ma zgodności poglądów co do tego, czy jest ona - w świetle
Wypowiedzi powyższe - według Sądu Okręgowego - uzasadniają wątpliwości ujęte w przedstawionym zagadnieniu prawnym, a ich wyjaśnienie ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia rozpoznawanego środka odwoławczego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przedstawione do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne wynikło na tle przesłanek i zakresu odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Istota tego [...]