Nieruchomości

nr 1/2007

Prawo właściwe dotyczące nieruchomości

Rafał Golat
Autor jest radcą prawnym specjalizującym się w prawie własności intelektualnej i przemysłowej
Abstrakt

Nieruchomości stanowią szczególnie cenne ze względu na swoją wartość dobra prawne. Ma to wpływ na określanie szczególnych wymogów dotyczących nieruchomości. W obrocie prawnym, w którym uczestniczą cudzoziemcy, nabywający „polskie” nieruchomości (znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), wymogiem takim jest uzyskanie na dane nabycie zezwolenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Powyższe zezwolenie stanowi rozwiązanie o charakterze administracyjnym. Tymczasem nieruchomości jako rzeczy, chronione prawem własności, jak również obrót nimi przynależą zasadniczo do sfery prawa cywilnego. Szczególne rozwiązania w tym zakresie - w sytuacji, gdy w grę wchodzą interesy zagranicznych podmiotów - określa ustawa z 12.11.1965 r. - prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. Nr 46, poz. 290 ze zm.; dalej PrPrywMiędzynarU).

Ustawa - Prawo prywatne międzynarodowe zawiera normy kolizyjne rozstrzygające, które prawo - prawo polskie czy też prawo obcego państwa - stosować należy do oceny statusu prawnego poszczególnych nieruchomości oraz dotyczących ich stosunków prawnych, w tym w szczególności umów, jeśli są to stosunki międzynarodowe (zachodzące między podmiotami polskimi a podmiotami pochodzącymi z innych państw).

Dla nieruchomości kluczowe znaczenie mają dwa uregulowania zawarte w powyższej ustawie, czyli z jednej strony unormowanie prawa właściwego dla własności i innych praw rzeczowych, z drugiej zaś strony szczególne unormowanie prawa właściwego dla zobowiązań dotyczących nieruchomości.

Prawo właściwe dla praw rzeczowych na nieruchomościach

Artykuł 24 § 1 PrPrywMiędzynarU stanowi, że własność i inne prawa rzeczowe podlegają prawu państwa, w którym znajduje się ich przedmiot. Przepis ten nie precyzuje, czy chodzi w tym przypadku o prawa rzeczowe na ruchomościach, czy też na nieruchomościach. Wobec jego ogólnej formuły uznać należy, że dotyczy on [...]