Nieruchomości

nr 1/2007

Pośrednictwo w nieruchomościach a prawo wspólnotowe, cz. I - nabywanie i uznania kwalifikacji

Jacek Jaworski
Autor jest prawnikiem, pośrednikiem i zarządcą, [email protected]
Abstrakt

Po akcesji Polski do UE tematyka porównania rozwiązań prawnych wewnątrzkrajowych w aspekcie wspólnotowym stała się nie tyle popularna, co konieczna ze względu na zasadę nadrzędności i prymatu prawa wspólnotowego przed prawem krajowym. Trudno więc nie pokusić się o potraktowanie tego tematu w zakresie pośrednictwa w nieruchomościach, tym bardziej że nie jest on często podejmowany w samym środowisku zawodowym. Niniejszy tekst (a właściwie zbiór tekstów) stanowi próbę połączenia tematyki prawa wspólnotowego w aspekcie nabywania i uznawania kwalifikacji w pośrednictwie oraz samego wykonywania zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami. Części pracy poświęcono także samemu nabywaniu nieruchomości, ponieważ tematyka ta bezpośrednio wiąże się z wykonywaniem zawodu. Wszystkie zagadnienia opisane zostały w odniesieniu do podstawowych swobód wspólnotowych, ich zastosowania i ograniczenia, a także na podstawie związanego z tym orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu.Błędem jest utożsamianie warunków uzyskania licencji przez cudzoziemców z warunkami uznania ich kwalifikacji. Uzyskanie uprawnień ma charakter pierwotny, natomiast uznanie uprawnień wtórny. Uznanie bowiem jest potwierdzeniem umiejętności już nabytych. Dlatego właśnie oba zagadnienia wymagają oddzielnego potraktowania. Oddzielnego omówienia wymaga także zatrudnienie cudzoziemca oraz prowadzenie przez niego działalności gospodarczej - co nie wchodzi w zakres przesłanek warunkujących dostęp, a jest elementem warunkującym wykonywanie zawodu. Jeśli bowiem - tak jak w przypadku nabywania uprawnień u pośredników - polska ustawa nie stawia warunku posiadania obywatelstwa, to ograniczenia w tej mierze wynikają z innych przepisów, a w szczególności z przepisów dotyczących cudzoziemców, wolności gospodarczej oraz ustaw właściwych zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.

Nabycie kwalifikacji przez cudzoziemców

Zgodnie z art. 182 ust. 2 ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.; GospNierU) osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego może otrzymać licencję zawodową pośrednika w obrocie nieruchomościami po spełnieniu warunków z art. 182 ust. 1 GospNierU oraz po wykazaniu się biegłą znajomością języka polskiego. Zapis ten nie wprowadza właściwie żadnych zmian i dodatkowych warunków do uzyskania uprawnień zawodowych od tych, które stawiane są kandydatom będącym obywatelom polskim. Artykuł 181 ust. 1 GospNierU wylicza je enumeratywnie, a ich łączne spełnienie stanowi przesłankę do nadania licencji. Są to:1. posiadanie pełnej zdolność do czynności prawnych;2. brak karalności za przestępstwa przeciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, za fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, za przestępstwa skarbowe oraz za inne przestępstwa mające znaczenie ze względu na wykonywany zawód;3. posiadanie wyższego wykształcenia;4. ukończenie studiów podyplomowych w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami lub studiów wyższych o specjalności związanej z gospodarką nieruchomościami;5. odbycie praktyki zawodowej w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami;6. pozytywnego ukończenia postępowanie kwalifikacyjnego.Od obywateli nieposiadającym obywatelstwa polskiego wymaga się, zgodnie z ust. 3 ww. przepisu biegłego posługiwania się językiem polskim. Wymóg ten nie należy jednak traktować jako [...]