Nieruchomości

nr 7/2006

Odpowiedzialność podatnika za złożenie deklaracji podatkowej po terminie

Anna Banasik
Abstrakt

Podstawowym obowiązkiem, jaki wynika ze stosunku podatkowo-prawnego jest zapłata podatku. Oprócz tego na podatników nałożone są rozliczne inne obowiązki o charakterze instrumentalnym. Ich wykonanie doprowadza dopiero do wygaśnięcia stosunku podatkowo-prawnego łączącego podatnika ze związkiem publicznoprawnym. Taką powinnością jest m.in. złożenie w terminie deklaracji przez podatnika podatku od nieruchomości. Niewypełnienie tego obowiązku po stronie podatnika rodzi konsekwencje w postaci odpowiedzialności karnej skarbowej.


Informacja o nieruchomościach i obiektach budowlanych, do której składania na mocy art. 6 ust. 6 ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.; dalej PLokU) zobligowane są osoby fizyczne jako podatnicy podatku od nieruchomości jest deklaracją podatkową. Wynika to z art. 53 § 30 ustawy z 10.9.1999 r. Kodeksu karnego skarbowego (Dz.U. Nr 83, poz. 930 ze zm.; dalej KKS), w związku z art. 3 pkt 5 ustawy z 29.8.1997 r. - ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.; dalej OrdPU).

Niezłożenie informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości w terminie jest czynem zabronionym określonym w art. 56 § 4 KKS. Przepis ten statuuje wyłącznie wykroczenie skarbowe o charakterze formalnym. W związku z tym bez znaczenia jest dla dokonania tego czynu wystąpienie skutku w postaci uszczuplenia lub narażenia podatku na uszczuplenie. KKS przewiduje bowiem karę grzywny za wykroczenie skarbowe polegające na niezłożeniu w terminie organowi podatkowemu deklaracji mimo ujawnienia przedmiotu i podstawy opodatkowania. Istotnym elementem sprawczym jest wcześniejsze ujawnienie przedmiotu i podstawy opodatkowania. Ukrycie jednego z wymienionych składników konstrukcyjnych podatku może spowodować odpowiedzialność karną skarbową. Organ podatkowy: wójt, burmistrz, prezydent musi mieć zatem jakąkolwiek informację (nie w rozumieniu deklaracji podatkowej) o posiadanych przez podatnika nieruchomościach oraz ich powierzchni. Niezłożenie przez podatnika deklaracji nie może jednak skutkować uszczupleniem bądź narażeniem na uszczuplenie podatku od nieruchomości.

Kolejnym warunkiem jest niezłożenie deklaracji w terminie. Terminy składania dokumentacji podatkowej określają ustawy podatkowe. W myśl przepisów PLokU podatnicy podatku od nieruchomości zobligowani są do złożenia deklaracji podatkowej (też informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych) według ustalonego wzoru w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie obowiązku podatkowego oraz informować organ podatkowym w tym samym czasie o zaistnieniu wszelkich zmian. Osoby prawne i inne jednostki organizacyjne składają ponadto w terminie do 15 stycznia deklaracje na podatek od nieruchomości za dany rok podatkowy. Zwrot „niezłożenie w terminie” należy interpretować jako niezłożenie w ogóle deklaracji podatkowej, a także złożenie jej po upływie ustawowego terminu.

Z uwagi na specyficzny charakter deklaracji dotyczących nieruchomości do popełnienia wykroczenia skarbowego z art. 56 § 4 KKS dojdzie, gdy podatnik nie zawiadomi o zmianie danych objętych pierwotną informacją. Tylko wtedy bowiem ujawniony jest [...]