Abstrakt

Stan faktyczny

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Ł. wyrokiem z 19.4.2005 r. (II SA/Łd 1740/03) po rozpoznaniu skargi A.P. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. utrzymującą w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. o nałożeniu na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 2 i ust. 4 oraz ust. 5 ustawy z 7.7.1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414 ze zm.; dalej PrBudU) na inwestora obowiązku wykonania określonych czynności w związku z budową zadaszenia nad schodami zewnętrznymi do budynku - skargę oddalił.

W uzasadnieniu wyroku podano, że zaskarżone orzeczenie organu nadzoru budowlanego zostało wydane wobec stwierdzenia przez ten organ, iż inwestor wykonał przedmiotowe zadaszenie wprawdzie bez wymaganego pozwolenia na budowę, jednakże w sprawie zamierzenia budowlanego inwestor wystąpił do organu architektoniczno-budowlanego (starosty), który to wystąpienie potraktował jako zgłoszenie i powiadomił inwestora, że nie wnosi zastrzeżeń w sprawie planowanych robót budowlanych. Tym samym w ocenie organu nadzoru budowlanego nie można uznać, że inwestor dopuścił się samowoli budowlanej, do której stosuje się art. 48 PrBudU, ma natomiast zastosowanie art. 51 ust. 1 pkt 2 PrBudU stanowiący, że właściwy organ nakłada obowiązek wykonania określonych czynności w celu doprowadzenia wykonywanych robót do stanu zgodnego z prawem, czyli w istocie prowadzący do zalegalizowania budowy.

W skardze do sądu administracyjnego na powyższe rozstrzygnięcie A.P. właściciel sąsiedniej nieruchomości zarzucił naruszenie art. 48 i art. 51 ust. 1 pkt 2 PrBudU, twierdząc, że dokonane przez inwestora zgłoszenie nie znosi nielegalności budowy w sytuacji braku wymaganego pozwolenia na budowę i nie kwestionując wadliwości działania organu architektoniczno-budowlanego, domagał się uznania przez sąd I instancji, że w sprawie ma zastosowanie art. 48 PrBudU wymagający od organu nadzoru budowlanego wydania decyzji o nakazie rozbiórki.

WSA uznał skargę za niezasadną, podzielając stanowisko organu, który wydał zaskarżoną decyzję, stwierdzając, że w sprawie inwestycji, co do której pomimo że wymaga pozwolenia na budowę, zgłoszenie budowy zostało przyjęte przez właściwy organ, brak jest podstaw do podniesienia skutecznie zarzutu samowoli budowlanej, będącej warunkiem orzeczenia o nakazie rozbiórki na podstawie art. 48 PrBudU. Wprawdzie organ architektoniczno-budowlany działał wadliwie, przyjmując pismo inwestora będące wystąpieniem w sprawie zamierzonej budowy i traktując je jako zgłoszenie budowy w odniesieniu do inwestycji wymagającej uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, jednakże wykonanie inwestycji „w wyniku postępowania przewidzianego dla zgłoszenia i to z inicjatywy organu a nie inwestora” według sądu I instancji powoduje, że inwestor działał w zaufaniu do prawidłowości działań podejmowanych przez organ administracji. Jest to w ocenie sądu I instancji sytuacja analogiczna do takiej, kiedy to prace budowlane zostały wykonane na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, następnie uchylonej (wobec błędów, jakich dopuścił się organ wydający decyzję). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem nie jest to samowola budowlana. Naprawienie błędów popełnionych w toku postępowania administracyjnego powinno nastąpić w trybie art. 51 PrBudU, pozwalającego na doprowadzenie robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem. Skoro ustawodawca przewiduje możliwość doprowadzenia robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem w sytuacji, gdy do uchybień doszło z przyczyn leżących po stronie inwestora, to tym bardziej rozwiązanie takie jest uzasadnione w niniejszej sprawie, kiedy to organ administracji wybrał niewłaściwy tryb postępowania.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł A.P. reprezentowany przez adwokata, zaskarżając wyrok ten w całości oraz zarzucając:

1. naruszenie prawa materialnego - art. 51 ust. 1 PrBudU przez przyjęcie, iż przepis ten znajduje zastosowanie do obiektu budowlanego będącego przedmiotem sprawy,

2. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, a to przepisu art. 145 § 1 pkt 1a ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi poprzez oddalenie skargi pomimo naruszenia przez organ wydający zaskarżoną decyzję przepisu art. 51 ust. 1 pkt 1 PrBudU.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, iż w sprawie jednoznacznie zostało ustalone, że budowa przedmiotowego zadaszenia wymagała pozwolenie na budowę. Nie mógł mieć więc zastosowania art. 51 PrBudU, który stosuje się wyłącznie do wykonywanych samowolnie robót, które do chwili wydania rozstrzygnięcia nie zostały zakończone, a ponadto musi to być przypadek inny niż określony w art. 48 PrBudU jak też decyzja, której podstawę stanowi art. 51 PrBudU musi być poprzedzona wydaniem postanowienia, o którym mowa w art. 50 PrBudU. Przede wszystkim jednak zdaniem strony nie można podzielić stanowiska wyrażonego w zaskarżonym wyroku, iż wadliwe działania organu znoszą nielegalności inwestycji, nie byłoby możliwe bowiem wzruszenie tych wadliwych decyzji.

Z uzasadnienia

NSA uznał, iż skarga kasacyjna [...]