Nieruchomości

nr 8/2005

Pojęcie dostawy nieruchomości w podatku VAT

Grzegorz Kaptur
Autor jest doradcą podatkowym i prawnikiem specjalizującym się w obrocie nieruchomościami, [email protected]
Abstrakt

Zakres przedmiotowy ustawy z dnia 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535; dalej: VATU) określony został w art. 5 ust. 1. Spośród wymienionych tam czynności dla obrotu nieruchomościami znaczenie ma wyłącznie odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Pojęcia te na gruncie obecnie obowiązującej VATU dotyczą znacznie szerszej grupy czynności niż zawarte w obowiązującej do 30.4.2004 r. ustawie o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Zmiany w opodatkowaniu obrotu nieruchomościami dotyczą zatem nie tylko rozszerzenia zakresu opodatkowania na czynności dotyczące gruntu czy praw spółdzielczych, ale związane są z szerokim określeniem pojęcia „dostawy towarów” i „świadczenia usług”.

Czynności będące dostawą towaru określone zostały w art. 7 VATU w ten sposób, iż ustawodawca najpierw definiuje samo pojęcie dostawy towaru, a następnie wymienia inne czynności, nie zawsze mające cechy towaru, ale na mocy ww. przepisu z nią zrównane. Poniżej omówione zostaną wskazane powyżej przypadki z wyłączeniem wydania towaru na podstawie umowy komisu. Umowa komisu dotyczy wyłącznie rzeczy ruchomych pozostaje więc poza tematem niniejszego opracowania.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 VATU, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Podstawowe znacznie ma zatem określenie znaczenia zwrotu - przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W szczególności należy zwrócić uwagę, iż ww. definicja nie odnosi się do poszczególnych czynności cywilnoprawnych, takich jak umowa sprzedaży czy umowa zamiany, kładzie natomiast nacisk na rzeczywiste skutki czynności prawnych dokonywanych przez podatników podatku VAT.

Mówiąc o skutkach czynności prawnych należy podkreślić, iż w dotychczasowym orzecznictwie Europejski Trybunał Sprawiedliwości zwrócił uwagę, iż dla dokonania dostawy nie jest koniecznym warunkiem przeniesienie własności [...]