Nieruchomości

nr 4/2005

Podatek od nieruchomości w postępowaniu upadłościowym

Aleksander Słysz
Autor jest starszym asystentem w Kancelarii Doradztwa Podatkowego.
Abstrakt

Zakres problemów wiążących się z relacją podatku od nieruchomości do postępowania upadłościowego jest olbrzymi. Dotyczy on bowiem nie tylko tych elementów konstrukcyjnych podatku od nieruchomości, które wiążą się z faktem pozostawania przedsiębiorcą, czyli właściwie stawki podatkowej, ale również zasadności płacenia podatku od nieruchomości po ogłoszeniu upadłości.

O podatkowaniu podatkiem od nieruchomości, zgodnie z art. 2 ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.; dalej: PLokU), podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

1. grunty,

2. budynki lub ich części,

3. budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z dalszymi przepisami ustawy, podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:

1. właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z zastrzeżeniem ust. 3,

2. posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,

3. użytkownikami wieczystymi gruntów,

4. posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości, jest bez tytułu prawnego.

Przeznaczenie budynku w prowadzeniu działalności gospodarczej

PLokU jasno stanowi, że opodatkowaniu podlegają wszystkie grunty bez względu na to, czy są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, czy też nie. Jednak istnienie związku między gruntem a prowadzeniem działalności gospodarczej przesądza o wysokości podatku, co w praktyce ma istotne znaczenie. Ustawa PLokU nie operuje własną definicją gruntów, w związku z czym zmuszeni jesteśmy do posługiwania się definicją zawartą w art. 46 ust. 1 KC mówiącą, iż gruntem jest część powierzchni ziemskiej, stanowiąca odrębny przedmiot własności. To, czy dany grunt jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej, interpretować musimy w kontekście definicji ustanowionej w art. 1a ust. 1 pkt 3 PLokU.

Zgodnie z powyższym, gruntem związanym z działalnością gospodarczą jest grunt będący w posiadaniu przedsiębiorcy bądź innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, nie dotyczy to jednak gruntów związanych z budynkami mieszkalnymi, jak i gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne lub elektrownie wodne. Rozumienie pojęcia „w posiadaniu przedsiębiorcy”, którym posługuje się ustawodawca, determinuje właściwe rozumienie problemu. Twierdzi się często, iż ustawodawca zastosował pojęcie „posiadania”, by wskazać specyficzny związek ekonomiczny między danym podmiotem a przedmiotem tego posiadania. Ma to wskazywać na [...]