Nieruchomości

nr 3/2005

Wspólnota mieszkaniowa jako organizacja pozarządowa

Maciej Tertelis
Abstrakt

Czy wspólnota mieszkaniowa, której statut (umowa) przyjęty w myśl art. 18 ust. 1 bądź 2a ustawy z 24.6.1994 r. o własności lokali (Dz.U. Nr 85, poz. 388 ze zm.; dalej: WłLokU) nadaje status organizacji nie działającej dla zysku, jest organizacją pozarządową w myśl art. 3 ust. 2 ustawy z 24.4.2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. Nr 96, poz. 873; dalej: DPPWU)? Uznanie wspólnoty za organizację pozarządową diametralnie rozszerzyłoby możliwości pozyskiwania funduszy na wsparcie prac inwestycyjnych oraz programów społecznych, które mogliby realizować właściciele lokali przy wsparciu finansowym z Funduszy Strukturalnych. Przyjęcie założenia, że wspólnota mieszkaniowa w pewnych warunkach jest organizacją pozarządową uprościłoby organizacyjnie dotarcie do funduszy pomocowych bowiem zwalniałoby właścicieli lokali z konieczności rejestracji zewnętrznej struktury prawnej, jaką jest stowarzyszenie (rejestrowe). Artykuł niniejszy jest fragmentem nowego poradnika pt.: „Pozyskanie funduszy pomocowych UE przez wspólnoty mieszkaniowe”, który wkrótce ukaże się nakładem wydawnictwa C.H. Beck.

Warto na wstępie zwrócić uwagę, że organizacje po- zarządowe mają szeroki dostęp do Funduszy Strukturalnych i mogą w latach 2004-2006 aplikować o dofinansowanie m.in. w ramach:

1. projektów inwestycyjnych szczególnie w działaniu 1.4 ZPORR (rozwój turystyki i kultury), działaniu 1.5 ZPORR (społeczeństwa informacyjnego), działaniu 3.1 ZPORR (obszary wiejskie), działaniu 3.2 ZPORR (obszary podlegające restrukturyzacji), działaniu 3.5.1 ZPORR (lokalna infrastruktura edukacyjna i sportowa), działaniu 3.5.2 ZPORR (lokalna infrastruktura ochrony zdrowia), jak również Norweskim mechanizmie Finansowym oraz Mechanizmie Finansowym Europejskiego Obszaru Gospodarczego (na lata 2004-2009),

2. projektów społecznych szczególnie w działaniu 2.1 ZPORR (Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia ustawicznego w regionie), działaniu 2.4 ZPORR (Reorientacja zawodowa osób zagrożonych procesami restrukturyzacyjnymi), działaniu 2.5 ZPORR (promocji przedsiębiorczości), działaniu 1.2 SPO RZL (przygotowanie młodzieży do podjęcia pracy), działaniu 1.3 SPO RZL (Przygotowanie bezrobotnych do podjęcia pracy), działaniu 1.4 SPO RZL (Przygotowanie niepełnosprawnych do podjęcia pracy), działaniu 1.5 SPO RZL (Przygotowanie osób zagrożonych wykluczeniem do podjęcia pracy) czy też działaniu 1.6 SPO RZL (Przygotowanie kobiet do podjęcia pracy).

Kolejne programy zostaną udostępnione organizacjom pozarządowym w następnym okresie programowania tj. w latach 2007-2013.

ZPORR na lata 2004-2006 a wspólnota mieszkaniowa

Wspólnota mieszkaniowa została uwzględniona w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006, wyłącznie (moim zdaniem, bezpodstawnie) w ramach działania 3.3, tj. rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich, po-przemysłowych i po-wojskowych. Bezpodstawnie bowiem wspólnota mieszkaniowa, wbrew nazwie (mylącej skądinąd), może stanowić ogół właścicieli lokali wyłącznie użytkowych i nie mieć nic wspólnego z kwestią mieszkaniową, której bezpośrednie wsparcie zostało wyłączone z oddziaływania Funduszy Strukturalnych w pierwszym okresie programowania, tj. latach 2004-2006.

Nie będzie stwierdzeniem odkrywczym, że jakość współżycia społecznego między właścicielami lokali we wspólnocie mieszkaniowej ma krytyczne znaczenie dla jej funkcjonowania z uwagi na bezpośredni wpływ na istotę prawa własności. Zgodnie bowiem z art. 140 KC: „W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą”. Oznacza to więc, że [...]