Nieruchomości

nr 2/2005

Oszustwo podatkowe - podatki i opłaty lokalne

Anna Banasik
Abstrakt

Podatnicy podatku od nieruchomości są zobligowani przez przepisy ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.; dalej: PLokU) do składnia informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych lub w przypadku osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej deklaracji na podatek od nieruchomości. Sam fakt złożenia takiej informacji czy deklaracji nie zwalnia podatników z ciążącego obowiązku. Dopiero stwierdzenie przez właściwy organ podatkowy, że wykazane dane są zgodne z rzeczywistością, utwierdza podmioty podatku od nieruchomości w przekonaniu, iż prawidłowo i rzetelnie wypełnili swoje obowiązki. Odmienne zachowanie rodzi bowiem odpowiedzialność karną skarbową przewidzianą w art. 56 ustawy z 10.9.1999 r. kodeks karny skarbowy (Dz.U. Nr 83, poz. 930 ze zm.; dalej: KKS), typizującym czyn zabroniony określany jako oszustwo podatkowe.

Na mocy powołanego przepisu sankcje można ponieść po pierwsze, za zachowanie polegające na podaniu w złożonej organowi podatkowemu deklaracji czy oświadczeniu nieprawdy lub zatajeniu prawdy. Po drugie, za niezawiadomienie o zmianie danych ujętych w deklaracji albo oświadczeniu. A trzecim warunkiem odpowiedzialności karnej skarbowej z tego artykułu, z uwagi na charakter przedmiotowego czynu zabronionego, jest wystąpienie skutku w postaci narażania podatku na uszczuplenie.

Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy

Odnosząc blankietową dyspozycję normy prawnej zawartej w art. 56 KKS do obowiązków podatników podatku od nieruchomości należy stwierdzić, że w rozumieniu przepisów KKS informacja o nieruchomościach i obiektach budowlanych jest deklaracją (co wynika z art. 3 pkt 5 ustawy z 29.8.1997 r. - Ordynacja podatkowa, w powiązaniu z art. 53 § 30 KKS), tak jak deklaracja na podatek od nieruchomości.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego Izba Karna z 6.3.1997 r.: „Wszelkie inne - nieodpowiadające tym cechom - oświadczenia, informacje czy podawanie danych, składane poza postępowaniem w sprawach zobowiązań podatkowych lub wobec podmiotu innego niż organ podatkowy, pozostają - w wypadku podatnika będącego jednocześnie płatnikiem - bez znaczenia dla treści dyspozycji art. 94 § 1 UKS (obecnie art. 56 KKS)” (IV KKN 100/96, OSNKW Nr 9-10/ 1997, poz. 86).

W związku z tym, aby został spełniony pierwszy warunek odpowiedzialności karnej skarbowej, podmiot czynu zabronionego z art. 56 KKS - podatnik podatku od nieruchomości musi [...]