Nieruchomości

nr 10/2005

Podatek dzierżawiony

Jan Wacławek
Autor jest doradcą podatkowym w Dziale Podatkowym PricewaterhouseCoopers.
Abstrakt

Płatnikiem podatku od nieruchomości są generalnie właściciele, posiadacze samoistni nieruchomości użytkownicy obiektów budowlanych oraz użytkownicy wieczyści gruntu. Od tej reguły jest jednak wyjątek. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 1991 r. Nr 9, poz. 31 ze zm.; dalej: PLokU), w przypadku nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa oraz samorządu lokalnego, podatnikiem jest również ich dzierżawca lub najemca. Jeżeli jest nim osoba prawna, to ma ona obowiązek - zgodnie z art. 6 ust. 9 PLokU - składania deklaracji do 15 stycznia i opłacania podatku od nieruchomości bez wezwania w ratach do 15 każdego miesiąca. Podatek od nieruchomości nie obciąża jedynie osób fizycznych będących najemcami mieszkań stanowiących własność gminy (komunalnych).

Jak zauważa prof. Leonard Etel, „takie ukształtowanie obowiązku podatkowego jest bardzo korzystne dla Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego, ponieważ podatek obciąża nie właściciela - co jest regułą przy opodatkowaniu innego rodzaju nieruchomości, tylko władającego tymi nieruchomościami”1.

Płaci zarządca czy posiadacz?

Ustalenie zasad opodatkowania podatkiem od nieruchomości jest generalnie proste w najbardziej typowej sytuacji, gdy podatnikiem jest osoba, która zawarła umowę dzierżawy lub najmu z przedstawicielem Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego. Sprawa komplikuje się, gdy dzierżawca nieruchomości państwowych lub komunalnych zawiera umowy, na mocy których oddaje je w posiadanie zależne. Takie sytuacje były ostatnio źródłem licznych sporów interpretacyjnych.

W orzeczeniach sądowych przeważa pogląd, zgodnie z którym posiadacze zależni i zarządcy [...]