Nieruchomości

nr 10/2005

Konsekwencje prawne budowy niezgodnie z zatwierdzonym projektem

Jolanta Nowakowska-Zimoch
Autorka jest partnerem w międzynarodowej kancelarii Lovells.
Abstrakt

Ustawą z 16.4.2004 r. znowelizowane zostały przepisy Prawa budowlanego, dotyczące m.in. odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego. W dniu 28.7.2005 uchwalona została kolejna nowelizacja ustawy z 7.7.1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016 ze zm.; dalej: PrBudU). Ustawa czeka na podpis Prezydenta. Regulujący obecnie tę kwestię art. 36a PrBudU zawiera katalog odstępstw od projektu budowlanego, które uważa się za istotne. Ich dokonanie wymaga zmiany pozwolenia na budowę, a ich wykrycie podczas obowiązkowej kontroli grozi wysoką karą pieniężną. Uregulowanie to nie do końca jednak wprowadza jasne i przejrzyste zasady postępowania. Istnieją bowiem rozbieżności pomiędzy katalogiem odstępstw, sklasyfikowanych jako istotne, a art. 59a, regulującym zakres obowiązkowej kontroli obiektu budowlanego.

Istotne odstępstwa od projektu

Przed nowelizacją PrBudU najwięcej wątpliwości wzbudzało stwierdzenie, które odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego należy uważać za istotne, a które za nieistotne, a tym samym niewymagające uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Równocześnie „stare” przepisy uprawniały inwestora, mającego wątpliwości co do kwalifikacji zamierzonego odstąpienia od projektu, do wcześniejszego wystąpienia do właściwego organu administracji architektoniczno - budowlanej o udzielenie informacji, czy wymaga ono uzyskania zmiany pozwolenia na budowę. Tym samym organy administracji dysponowały dużą swobodą w ocenie tego, czy zmiany w stosunku do projektu budowlanego są istotne, czy też nieistotne. W konsekwencji takiej konstrukcji przepisów, konieczność ubiegania się o zmianę decyzji o pozwoleniu na budowę, zależała wyłącznie od ostatecznej kwalifikacji urzędnika.

Celem zapewnienia zobiektywizowanej oceny i zapobiegania nadużyć urzędniczych, ustawodawca wprowadził w znowelizowanej ustawie katalog przypadków określających sytuacje, kiedy odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego uznaje się za istotne z mocy prawa. Zgodnie z proponowaną treścią art. 36a PrBudU, do tej kategorii należą zmiany [...]