Abstrakt

Poszukiwanie zastępczych, zamiast umowy o pracę, form zatrudnienia w sektorze usług pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, podobnie jak w innych dziedzinach działalności gospodarczej zmierza generalnie do uchylania się przedsiębiorcy od realizacji licznych dodatkowych zobowiązań wynikających ze stosunku pracowniczego oraz ponoszenia znacznych jego kosztów. Są to głównie koszty związane z organizacją stanowiska pracy, wypłatą wynagrodzeń, uciążliwości związane z prowadzeniem akt osobowych, ewidencji czasu pracy, ewentualną niedyspozycyjnością pracownika, obowiązkiem udzielania urlopów wypoczynkowych i, rzecz jasna, składki na ZUS oraz zaliczki na podatek dochodowy pracownika.

Pośrednik w świetle art. 180 ust. 2 ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.; dalej: GospNierU) wykonuje czynności zawodowe osobiście lub przy pomocy innych osób realizujących zadania pomocnicze i działających pod jego nadzorem, ponosząc za ich czynności odpowiedzialność zawodową. Prawo przewiduje wykonywanie tego zawodu przez prowadzenie na zasadzie przedsiębiorcy działalności w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami oraz różne formy zatrudnienia, czyli sytuacje, w których pośrednik nie prowadzi działalności samodzielnie, lecz w ramach stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej, o czym mówi art. 180 ust. 7 GospNierU. Przepis ten zawiera również regułę, zgodnie z którą pośrednik nie może łączyć wykonywania zawodu w ramach prowadzonej działalności, czyli być przedsiębiorcą i jednocześnie świadczyć usługi pośrednictwa będąc zatrudnionym u innego przedsiębiorcy (ust. 8). Powołana norma prawna stanowi podstawę do rozstrzygania w praktyce o rodzajach i charakterze stosunków prawnych, które mogą zachodzić pomiędzy pośrednikiem a zatrudniającym go przedsiębiorcą. Przydatność poszczególnych form zatrudnienia w świadczeniu usług pośrednictwa w obrocie nieruchomościami jest w znacznym stopniu zróżnicowana.

Umowa o pracę

Ustawodawca w art. 180 ust. 7 pkt 2 GospNierU wymienia na pierwszym miejscu stosunek pracy u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami jako podstawową niesamodzielną formę wykonywania zawodu pośrednika. Za alternatywę dla stosunku pracowniczego przyjmuje [...]