Abstrakt
Zgodnie z art. 6 WłLokU, wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. Powyższy zapis nie przyznaje wspólnocie osobowości prawnej, wspólnota nie jest również osobą fizyczną. Wspólnota jest więc jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, posiada jednak zdolność sądową i procesową. Artykuł niniejszy stanowi fragment poradnika „Rozliczenia finansowe wspólnoty mieszkaniowej”, który ukazał się nakładem Wydawnictwa C.H. Beck w maju 2004 r.
W opinii części prawników zapisy art. 6 WłLokU nie dawały wspólnotom mieszkaniowym możliwości stania się podmiotem praw i obowiązków, a więc np. nabycia prawa własności do rzeczy. W doktrynie prawnej funkcjonowało podejście, według którego wspólnota mieszkaniowa nie będąc osobą prawną nie posiada własnego majątku odrębnego od majątku właścicieli lokali. Z reguły przyjmowano zatem, że wspólnota nabywa prawa i obowiązki z tym skutkiem, że podmiotem tych praw i obowiązków stają się właściciele lokali tworzący wspólnotę mieszkaniową. Jeżeli bowiem jednostka organizacyjna nie ma zdolności prawnej (bo nie jest osobą prawną), to podmiotami stosunków cywilnoprawnych stają się osoby będące członkami tej jednostki organizacyjnej1.
Rozbieżne interpretacje urzędów
Skutkiem takiego, błędnego moim zdaniem, podejścia uznano np. że środki finansowe przekazywane przez właścicieli lokali w postaci zaliczek w poczet kosztów zarządu nie tracą, w przypadku właściciela będącego jednostką samorządu terytorialnego statusu środków publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych i nie mogą przejść na własność wspólnoty jako podmiotu nieposiadającego zdolności prawnej (pismo Wiceprezesa Urzędu Zamówień Publicznych z dnia 5.9.2003 r., UZP/DP/O-JSA/32836/9). Ciekawostką jest fakt, że [...]