Abstrakt

W ujęciu cywilnoprawnym przetarg jest formą zawarcia umowy, jednakże w przypadku, gdy przedmiotem umowy jest prawo własności nieruchomości lub prawo użytkowania wieczystego, umowa przenosząca te prawa (jak również umowa o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego) musi być zawarta w formie aktu notarialnego, co oznacza, że dla przeniesienia omawianych praw do nieruchomości, przetarg stanowi jedynie prawnie określoną i jednocześnie wiążącą formę wyboru nabywcy nieruchomości. Pozytywny wynik przetargu jest zatem wiążący dla jego organizatora względem wyłonionego nabywcy, jako kontrahenta do zawarcia następnie umowy przed notariuszem. Przetarg organizowany jest zatem przez właściciela nieruchomości i dla niego samego, w celu wyboru nabywcy oferującego nabycie nieruchomości za jak najwyższą cenę (przetarg ustny) lub na jak najlepszych warunkach (przetarg pisemny).

Nieruchome mienie publiczne, jako prawa o charakterze majątkowym przysługujące podmiotom publicznoprawnym do nieruchomości (Skarbowi Państwa, gminom, powiatom i samorządom województw) nie może być zbywane osobom wybranym na nabywców wyłącznie w ramach woli organów reprezentujących podmioty publicznoprawne, a tym bardziej wybranym przez osoby wykonujące funkcje tych organów. Jeżeli bowiem mienie publiczne stanowi dobro mające służyć społeczności określonego terytorium, to jego uszczuplenie w wymiarze praw przysługujących do nieruchomości powinno następować w sposób umożliwiający powszechny i publiczny wybór nabywcy, jako podmiotu prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, a więc praw gwarantujących korzystanie z dotychczasowego mienia publicznego nie całej społeczności, lecz tylko nabywcy z wyłączeniem pozostałych podmiotów.

Formą publicznego wyboru nabywcy nieruchomego mienia publicznego jest przetarg, którego zasady i podstawowe elementy postępowania wobec nieruchomości wchodzących w skład zasobów Skarbu Państwa i zasobów jednostek samorządu terytorialnego określone zostały w ustawie z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.; dalej: GospNierU).

Według zaś art. 37 ust. 1 GospNierU, przetarg jest podstawowym sposobem sprzedaży własności lub oddawania w użytkowanie wieczyste nieruchomości stanowiącej własność publiczną, a więc przetarg jest domniemaną formą prawną wyłonienia nabywcy nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Bezprzetargowe wyłonienie nabywcy nieruchomego mienia publicznego może więc nastąpić [...]