Abstrakt

Prawo do spółdzielczego lokalu mieszkalnego nie jest w sposób bezpośredni związane z przynależnością do spółdzielni. Gdyby było inaczej, doszłoby do ograniczenia prawa własności, chronionego przez Konstytucję. Także narzucenie członkom spółdzielni dochodzenia zasadności nowej wysokości opłat najpierw w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym, a dopiero po nim przed sądem jest - zdaniem TK - niezgodne z Ustawą Zasadniczą.

Prawodawstwo w zakresie spółdzielczości mieszkaniowej w bezpośredni sposób wpływa na sytuację prawną oraz bytową olbrzymiej rzeszy Polaków. Większość bowiem mieszkań, które były dostępne w kraju przez 1990 r., pochodziła z zasobów spółdzielczych i znajduje się w nich do dziś. Spółdzielnie, choć w znacznie mniejszym stopniu, wciąż są podmiotem budującym mieszkania. Stąd tak ważne jest, aby normy prawne regulujące ich działalność były spójne oraz zgodne z Konstytucją RP. Tymczasem ustawa z 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 4, poz. 27 ze zm.; dalej: SMU), zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, założeń tych nie spełnia. Dlatego też w dniu 19.11.2003 r. skierował on do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją czterech artykułów SMU. Sędziowie TK rozpatrzyli zarzuty wnioskodawcy 17.3.2004 r. Wyrok ogłoszony został 30.3.2004 r.

Ciężkie zarzuty

Rzecznik nie ma wątpliwości, że w SMU naruszono przynajmniej trzy artykuły Konstytucji. W pierwszym przypadku doszło do ograniczenia przez SMU możliwości korzystania z prawa własności, co oznacza naruszenie konstytucyjnie chronionego prawa majątkowego właścicieli lokali spółdzielczych, zgodnie z art. 64 Konstytucji. Rzecznik wyraził także [...]