Nieruchomości

nr 6/2004

Procesowe problemy renty planistycznej

Mirosław Gdesz
Abstrakt

Renta planistyczna to opłata pobierana przez gminę z tytułu planistycznego ulepszenia nieruchomości. Opłata ta została do polskiego systemu prawnego wprowadzona w 1994 r. ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym. Obecnie zaś renta planistyczna uregulowana jest w art. 36-37 ustawy z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717; dalej: ZagospPrzestrzU.

Stosowanie tego fiskalnego instrumentu wywołuje jednak wiele problemów praktycznych. Istotna ich część dotyka kwestii procedury ustalenia renty. Normy procesowe pełnią wprawdzie służebną funkcję wobec norm prawa materialnego, co przejawia się w konieczności dostosowania tych norm do instytucji prawa materialnego, jednak w przeważającej większości spraw, to właśnie dokonywana przez urzędników interpretacja przepisów o charakterze proceduralnym decyduje o prawidłowości albo niezgodności z prawem wydanej przez nich decyzji.

Przepisy ZagospPrzestrzU kwestie procedury ustalenia renty określają niezwykle lakonicznie, co zawsze rodzi wiele wątpliwości interpretacyjnych, powodując niejednolite stosowanie tej samej instytucji w poszczególnych gminach. Poniżej przedstawione zostaną podstawowe problemy, które wyłaniają się przy interpretacji przepisów regulujących procedurę ustalenia renty.

Renta planistyczna jako danina publicznoprawna

Podstawowe znaczenie dla przedmiotu niniejszego artykułu ma ustalenie charakteru tej opłaty. Jeżeli bowiem przyjmiemy założenie, iż renta planistyczna ma charakter podatku, to konieczne będzie odrzucenie przeważającej obecnie praktyki [...]