Abstrakt

Obrót nieruchomościami stanowiącymi własność jednostek samorządu terytorialnego jako podmiotów publicznoprawnych reglamentowany jest obok przepisów Kodeksu cywilnego również przepisami ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.; dalej: GospNierU).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 GospNierU z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste itd. Powołany przepis zawiera ogólną regułę wyliczając najczęściej występujące formy obrotu nieruchomościami stanowiącymi własność publiczną.

Przedmiotem obrotu mogą być nieruchomości, które znajdują się w zasobie odpowiednio gminnym, powiatowym lub wojewódzkim. Zasób nieruchomości tworzą bowiem wszystkie te nieruchomości, stanowiące własność lub będące przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego jednostkom samorządu terytorialnego (gminy, powiatu i województwa), które nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste innym podmiotom.

Przedmiotem obrotu mogą być również nieruchomości nie wchodzące w skład zasobu, tj. nieruchomości oddane w użytkowanie wieczyste. W takim jednak przypadku nieruchomości obciążone prawem użytkowania wieczystego mogą być sprzedane wyłącznie użytkownikowi wieczystemu lub zbyte na rzecz Skarbu Państwa lub innych jednostek samorządu terytorialnego.

Czynności poprzedzające zbycie nieruchomości

W celu podjęcia działań zmierzających do zbycia nieruchomości niezbędne jest powzięcie przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego (radę gminy, powiatu lub sejmik województwa) stosownej uchwały określającej zasady tego zbycia. Obowiązek podjęcia takiej uchwały wynika wprost z przepisów ustawowych określających ustrój jednostek samorządu terytorialnego poszczególnych szczebli (gmina - art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a i art. 40 ust. 2 pkt 3 ustawy z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym; powiat - art. 12 pkt 8 lit. a ustawy z 5.6.1998 r. o samorządzie powiatowym; samorząd województwa - art. 18 pkt 1 lit. b raz pkt 19 lit. a ustawy z 5.6.1998 r. o samorządzie województwa).

W odniesieniu do gmin, w większości przypadków rady gmin podejmują uchwały kompleksowo regulujące zasady gospodarowania mieniem gminy oraz zasady jego zbywania i obciążania, w których to uchwałach zawarte są również upoważnienia dla wójtów (burmistrzów i prezydentów miast) do określonego sposobu zbywania nieruchomości.

Organem reprezentującym w obrocie jednostkę samorządu terytorialnego jest jej organ wykonawczy, tj. wójt (burmistrz, prezydent miasta) w gminie, zarząd powiatu w powiecie oraz zarząd województwa w samorządzie województwa, których działania zmierzające do zbycia nieruchomości muszą być oparte na [...]