Abstrakt

Obawy w przypadku reformy opodatkowania nieruchomości są tak silne, że większość podatników nie wiedząc nawet, co to jest kataster i podatek od wartości nieruchomości, jest przeciwna ich wprowadzeniu w Polsce.

Dyskusja nad wprowadzeniem w Polsce podatku katastralnego trwa nieprzerwanie od kilkunastu lat i - jak na razie - nie prowadzi do konstruktywnych wniosków. W dalszym ciągu nie ma jednolitych poglądów dotyczących tego, czy warto ten podatek wprowadzać i jakie skutki wywoła jego wprowadzenie? Daje się przy tym zauważyć dużą niechęć właścicieli nieruchomości - potencjalnych podatników - do wszelkich zmian w obowiązującym systemie opodatkowania nieruchomości. Niechęć ta wynika przede wszystkim stąd, że podatnicy obawiają się wzrostu opodatkowania ich majątkunieruchomego, który - ich zdaniem - nastąpi po wprowadzeniu podatku od wartości nieruchomości. I to powoduje, że w Polsce wszelkie działania zmierzające do wprowadzenia nowoczesnego podatku od nieruchomości napotykają na zdecydowany opór. Jest to zjawisko charakterystyczne dla wszelkich reform podatkowych. Podatnicy boją się, że pod płaszczykiem reformy zostanie zwiększone ich opodatkowanie. Obawy te w przypadku reformy opodatkowania nieruchomości są tak silne, że większość podatników nie wiedząc nawet, co to jest kataster i podatek od wartości nieruchomości, jest przeciwna ich wprowadzeniu w Polsce. W niniejszym artykule przedstawione są plusy i minusy instytucji katastru i związanego z nim podatku od wartości katastralnej nieruchomości. Zostaną one przedstawione w odniesieniu do obowiązującego systemu opodatkowania nieruchomości, tak aby ułatwić Czytelnikowi zrozumienie potrzeby wprowadzenia systemu katastralnego.

Co to jest kataster?

Przed przystąpieniem do określenia potencjalnych skutków wprowadzenia w Polsce podatku katastralnego, koniecznym wydaje się bliższe określenie istoty tego typu podatku i instytucji katastru. Bez sprecyzowania tych pojęć trudno jest poprawnie przedstawić skutki, które może wywołać ich wprowadzenie. Planowane w Polsce wprowadzenie podatku, którego podstawę stanowiłaby wartość katastralna, nie jest rozwiązaniem nowym, wręcz przeciwnie - od dość dawna powszechnie stosowanym w większości państw, w których występuje opodatkowanie nieruchomości. W chwili obecnej można wyróżnić dwa podstawowe rodzaje katastru, a mianowicie: fiskalny i prawny.

Pierwszy z nich charakteryzuje się ścisłymi związkami z systemem podatkowym, wyrażającymi się w tym, że zawarte są w nim dane niezbędne do wymierzenia podatków obciążających nieruchomości, takie jak: