Nieruchomości

nr 7/2003

Legitymacja czynna do złożenia skargi na orzeczenie referendarza sądowego, cz. I

Agnieszka Maziarz-Charuza
Autorka jest sędzią Sądu Rejonowego w Sosnowcu.
Abstrakt

Legitymacja do wniesienia środka zaskarżania, czyli uprawnienie określonego podmiotu biorącego udział w postępowaniu sądowym do zaskarżenia wskazanych orzeczeń sądowych, stanowi jedną z przesłanek procesowych o pierwszorzędnym znaczeniu. Legitymację do złożenia środka zaskarżania należy odróżnić od legitymacji procesowej. Legitymacja procesowa oznacza bowiem uprawnienie danej osoby do występowania w procesie w charakterze strony procesowej i stanowi merytoryczną przesłankę procesową, której brak prowadzi do niekorzystnego rozstrzygnięcia sprawy, a o jej istnieniu decyduje prawo procesowe (legitimatio ad causam). Natomiast legitymacja do złożenia środka zaskarżania oznacza prawo określonej osoby biorącej udział w postępowaniu do wystąpienia z takim środkiem i stanowi formalną przesłankę zaskarżenia, a o jej istnieniu decydują przepisy proceduralne. Brak tej przesłanki prowadzi do odrzucenia środka zaskarżania (legitimatio ad processum)1. Obowiązujące przepisy procesowe wyłączają możność zaskarżenia orzeczenia z urzędu. Sąd jest bowiem związany orzeczeniem, a inicjatywa zaskarżenia orzeczenia w polskim procesie cywilnym musi pochodzić z zewnątrz, czyli od strony.

Legitymacja formalna do wniesienia środka zaskarżania może mieć charakter legitymacji czynnej - przysługuje stronie skarżącej lub legitymacji biernej - przysługującej przeciwnikowi strony skarżącej. Zawsze taki podział będzie występował w postępowaniu spornym, natomiast w postępowaniu nieprocesowym będzie zależny od zakresu zaskarżenia, który jednocześnie wskazuje przeciwników w postępowaniu odwoławczym.

Legitymację do wniesienia środka zaskarżania można podzielić na indywidualną i grupową. Indywidualna legitymacja przysługuje jednemu podmiotowi po stronie skarżącej lub przeciwnej stronie skarżącego. Natomiast legitymacja grupowa - grupie współuczestników w postępowaniu spornym lub uczestnikom postępowania nieprocesowego.

Podmioty legitymowane do złożenia skargi na orzeczenie referendarza sądowego

Uprawnienie do wniesienia skargi na orzeczenie referendarza sądowego przysługuje [...]