Nieruchomości

nr 3/2003

Umowa pośrednictwa

Wojciech Karpiński
Autor jest członkiem Komisji Prawnej PFRN, [email protected]
Abstrakt

W praktyce pośrednictwa w obrocie nieruchomościami występują różne rodzaje umów regulujących stosunki pomiędzy zamawiającymi usługi a pośrednikami. Pozwala na to daleko idąca swoboda kształtowania umów, która wynika z art. 180 ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543; dalej GospNierU). Uporządkowanie wiedzy w tym obszarze może sprzyjać dalszemu poszukiwaniu rozwiązań praktycznych, odpowiadających interesom pośredników i ich klientów.

Definicja umowy pośrednictwa

Zgodnie z art. 180 ust. 4 GospNierU, przez umowę pośrednictwa - pośrednik lub przedsiębiorca zobowiązuje się do dokonania dla zamawiającego czynności zmierzających do zawarcia umowy transakcyjnej polegającej na obrocie nieruchomością. Umowa pośrednictwa jest porozumieniem ustalającym treść zobowiązań stron. Określa ona zakres działań pośrednika i zasady wynagrodzenia za wykonaną usługę. Powinna mieć formę pisemną pod rygorem nieważności (art. 180 ust. 3 GospNierU). Niezachowanie tej formy stanowi naruszenie jednego z podstawowych obowiązków pośrednika w świetle art. 181 GospNierU, a mianowicie stosowania przepisów prawa. Brak formy pisemnej umowy pośrednictwa ma znaczenie także dowodowe. Powoduje bowiem trudności w dochodzeniu roszczeń wobec zamawiającego usługę. W takiej sytuacji, w świetle art. 74 KC w ewentualnym sporze z klientem będzie można tylko wyjątkowo posłużyć się dowodem ze świadków lub przesłuchania stron.