Abstrakt

Ustawa z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.; dalej: GospNierU) w przepisach dotyczących wywłaszczania nieruchomości, nie odnosi się w ogóle odrębnie do kwestii wywłaszczania nieruchomości zabytkowych. Mimo to kwestia ta ma swoją szczególną regulację. Od 17 listopada 2003 r. znajduje się ona w nowej ustawie z 23.7.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568; dalej OchrZabytkiU), która uchyliła dotychczas obowiązującą w tym zakresie ustawę z 15.2.1962 r. o ochronie dóbr kultury (tekst jedn. Dz.U. z 1999 r. Nr 98, poz. 1150 ze zm.; dalej: OchrKultU).

Przed 17.11.2003 r. kwestia ta regulowana była głównie przez dwa przepisy, zawarte w OchrKultU:

1. art. 23, poświęcony prowadzeniu badań architektonicznych i archeologicznych na nieruchomości zabytkowej nie stanowiącej własności Państwa oraz

2. art. 34 ust. 1, poświęcony przejmowaniu zabytku nieruchomego na własność Państwa.

Oba powyższe przepisy odsyłały do unormowanych w niej ogólnych zasad wywłaszczania nieruchomości.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż pojęcia wywłaszczenia nie należy ograniczać jedynie do sfery przenoszenia własności (zmiany właściciela) danej nieruchomości, czemu odpowiada kategoria przejmowania zabytkowych nieruchomości na podstawie przepisów OchrKultU. Wywłaszczenie w jego ustawowym znaczeniu to nie tylko pozbawianie prawa własności dotychczasowego właściciela nieruchomości, ale [...]