Nieruchomości

nr 9/2002

Użyczenie nieruchomości

Stella Brzeszczyńska
Abstrakt

Podstawową różnicą pomiędzy umową najmu a umową użyczenia jest nieodpłatność tej ostatniej. Użyczenie uregulowane jest w art. 710-719 KC. Zgodnie z tymi przepisami, użyczenie jest umową, na podstawie której użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu - przez czas oznaczony albo nie oznaczony - na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Użyczenie sprowadza się więc do przysporzenia korzyści biorącemu. Zgodnie z art. 713 KC, biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej, takie jak koszty konserwacji, bieżących remontów czy drobnych napraw i nie może żądać ich zwrotu od użyczającego.

Przedmiotem użyczenia może być każda rzecz, zarówno oznaczona co do tożsamości, jak i co do gatunku, jeżeli nadaje się do używania. Dopuszczalne jest także oddanie w użyczenie części składowej rzeczy, np. bezpłatne udostępnienie ściany budynku pod tablicę reklamową.

Przychód użyczającego

Zawarcie przez strony zamiast faktycznej umowy najmu umowy użyczenia ze względu na ewentualną ucieczkę od fiskusa jest nie tylko złudne, ale wręcz nieopłacalne. W przypadku użyczenia nieruchomości przychód osiągają obie strony kontraktu.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.; dalej PDOPrU), przychodem z nieruchomości udostępnionych nieodpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom prawnym i fizycznym oraz jednostkom organizacyjnym nie mającym osobowości prawnej uważa się równowartość czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości, ustaloną na podstawie przeciętnej wysokości czynszów stosowanych w danej miejscowości przy najmie lub dzierżawie nieruchomości tego samego rodzaju.