Czasopisma logo

Monitor Prawa Pracy

nr 5/2016

Przeszkody uniemożliwiające wykonywanie pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy

Bartosz Janik
Autor jest doktorantem w Katedrze Filozofii Prawa i Etyki Prawniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Abstrakt

Stan faktyczny

Wyrokiem z 16.7.2012 r. SR w Kielcach zasądził od pozwanej E.N. SA w P. na rzecz powoda Pawła P. łączną kwotę 10 400 zł tytułem wynagrodzenia za okres od marca do czerwca 2011 r. z ustawowymi odsetkami, a ponadto orzekł o kosztach procesu.Sąd I instancji ustalił, że powód pracował w pozwanej spółce początkowo (od 1.3.2006 r.) na stanowisku kierownik/grupa techniczna, a następnie (od 1.1.2010 r.) na stanowisku serwisant/grupa techniczna. W okresie od 2.8.2010 r. do 20.1.2011 r. powód był niezdolny do pracy z powodu choroby. Po upływie tego okresu, tj. 22.2.2011 r., powód został poddany profilaktycznemu badaniu lekarskiemu, w trakcie którego stwierdzono u niego wystąpienie przeciwwskazań do pracy na wysokości oraz do pracy obciążonej stresem. W tej sytuacji pozwany pracodawca, działając na podstawie art. 229 § 4 KP, nie dopuścił go do pracy na stanowisku serwisanta i jednocześnie oświadczył, że za czas niewykonywania pracy nie będzie mu przysługiwać wynagrodzenie. Powód wyrażał gotowość do pracy, jednak pozwana spółka nie powierzyła mu innej pracy, która odpowiadałaby jego kwalifikacjom i uwzględniała ograniczenia przewidziane w zaświadczeniu lekarskim o zdolności do wykonywania pracy. Pozwana 22.3.2011 r. rozwiązała z powodem umowę o pracę za wypowiedzeniem z powołaniem się na niemożność powierzenia mu innego stanowiska pracy. Stosunek pracy uległ rozwiązaniu 30.6.2011 r. W okresie niewykonywania pracy (w miesiącach marzec, kwiecień, maj i czerwiec 2011 r.) pozwana spółka nie wypłaciła powodowi wynagrodzenia.W odniesieniu do takich ustaleń faktycznych sąd I instancji uznał powództwo o zapłatę wynagrodzenia za uzasadnione. Zdaniem sądu powód doznał przeszkody w wykonywaniu pracy z przyczyn leżących po stronie pozwanego pracodawcy, bo to właśnie pracodawca nie dopuścił powoda do świadczenia pracy. Wyrokiem z 11.12.2012 r. SO w Kielcach oddalił apelację strony pozwanej od wyroku SR. Od wyroku sądu II instancji strona pozwana wniosła skargę kasacyjną, w której zarzuciła naruszenie:
1) art. 81 § 1 w zw. z art. 229 § 4 KP przez przyjęcie, że powód pozostawał w gotowości do pracy, mimo że nie posiadał aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na zajmowanym przez niego stanowisku pracy serwisanta (był niezdolny do wykonywania pracy na wysokości i pracy obciążonej stresem);2) art. 81 § 1 KP przez wadliwe uznanie, że utrata zdolności do pracy przez powoda stanowiąca przyczynę niedopuszczenia powoda do pracy była „przeszkodą z przyczyn dotyczących pracodawcy” i że pozwana powinna wypłacić powodowi wynagrodzenie za okres, w którym powód nie wykonywał pracy.
Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną. W glosowanym wyroku stwierdził mianowicie, że „pracownikowi przysługuje wynagrodzenie przewidziane w art. 81 § 1 KP, jeżeli pracodawca na podstawie art. 229 § 4 KP nie dopuszcza go do pracy wskutek przedstawienia orzeczenia lekarskiego stwierdzającego przeciwwskazania do pracy na określonym stanowisku”. Sąd Najwyższy podzielił zatem wykładnię przepisów przyjętą przez sąd II instancji, że powód pozostawał w obiektywnej gotowości do wykonywania na rzecz pozwanej spółki pracy o innym charakterze niż przeciwwskazana w orzeczeniu lekarskim (był psychofizycznie zdolny do wykonywania takiej pracy, przejawiał zamiar jej podjęcia, o czym pracodawca wiedział; pozostawał z pracodawcą w kontakcie umożliwiającym wezwanie go do pracy i oczekiwał na dyspozycję pracodawcy co do natychmiastowego podjęcia się wykonywania obowiązków oraz wyraźnie uzewnętrznił zamiar podjęcia pracy). Skoro takiej pracy (innej niż przeciwwskazana) powodowi nie powierzono, to przysługuje mu wynagrodzenie przewidziane w art. 81 § 1 KP, bo doznał przeszkód w wykonywaniu pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, choć pracodawcy w tych okolicznościach nie można przypisać winy. Na tym właśnie m.in. polega ponoszenie przez pracodawcę ryzyka gospodarczego i osobowego (socjalnego) jako swoistej cechy stosunku pracy.