Monitor Prawa Pracy
nr 6/2015
Projekt nowelizacji Kodeksu pracy dotyczący umów terminowych
Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Katedra Prawa Pracy i Polityki Społecznej,
Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.
Abstrakt
W dniu 10.4.2015 r. do Sejmu skierowany został rządowy projekt nowelizacji Kodeksu pracy, który przewiduje daleko idące przekształcenia w dziedzinie umów terminowych. Proponowane zmiany obejmują katalog rodzajów umów o pracę, umowę na okres próbny, zasady zatrudniania na podstawie umowy na czas określony, w tym dopuszczalność jej wcześniejszego rozwiązania oraz długość okresu wypowiedzenia, a także zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie planowanych zmian oraz ocena ich skutków.
Uwagi wstępne
Nadużywanie umów o pracę na czas określony stanowi jeden z głównych problemów naszego prawa pracy. W praktyce umowy takie bywają zawierane nawet na okresy wieloletnie, przy czym nie zapewniają one żadnej stabilizacji zatrudnienia. Strony swobodnie decydują o wyborze rodzaju umowy, co w warunkach wysokiego bezrobocia sprawia, że kandydatowi ubiegającemu się o zatrudnienie pozostaje z reguły zaakceptowanie oferty pracodawcy. Korzystanie na szeroką skalę z umów o pracę na czas określony stanowi jedną z zasadniczych przyczyn głębokiej segmentacji polskiego rynku pracy.
Zasygnalizowanym problemom ma zaradzić skierowany 10.4.2015 r. do Sejmu rządowy projekt nowelizacji ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw1. W jego uzasadnieniu wskazano, że proponowane zmiany „zmierzają do ograniczenia nieuzasadnionego wykorzystywania umów o pracę na czas określony”. Zakres planowanej nowelizacji jest szeroki. Obejmuje ona katalog rodzajów umów o pracę, zatrudnienie w ramach umowy na okres próbny, zasady zatrudniania na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także dopuszczalność jej rozwiązania za wypowiedzeniem i długość okresu wypowiedzenia, ponadto możliwość zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Świadomość konieczności uchwalenia zmian jest powszechna, zarówno po stronie rządowej, jak i partnerów społecznych. Można zatem oczekiwać szybkiego tempa dalszych prac legislacyjnych. Zasadniczy kierunek zmian wydaje się przesądzony, niemniej należy mieć na uwadze, że ostateczny kształt nowelizacji przedstawiony w niniejszym opracowaniu może jeszcze ulec zmianom.
