Abstrakt

Recenzowana monografia prof. A. Sobczyka jest kolejną publikacją tego Autora (po: Prawo pracy w świetle Konstytucji RP, t. I i II, Warszawa 2013), która wpisuje się w nurt rozważań doktrynalnych dotyczących istoty prawa pracy, jego celów oraz pozycji w systemie polskiego prawa. Oczywiście w ramach szczupłości wymagań recenzyjnych trudno jest dokonać szerszej i pogłębionej analizy (a właściwie syntezy) opracowania. Niemniej należy zwrócić uwagę, że opracowanie prof. A. Sobczyka wykracza jednak poza ramy sensu stricto monografii prawniczej, gdyż zawiera silny pierwiastek z zakresu filozofii prawa, socjologii prawa oraz aksjologii. Zawiera także wyraźne reminiscencje historyczne, które w sposób trafny i celny odwołują się do wielu instytucji prawa pracy. Autor dokonuje wyraźnie odwrócenia dotychczasowego sposobu myślenia nie tylko o prawie pracy, lecz nawet w pewnym zakresie o samym prawie. W dotychczasowych badaniach nad prawem pracy generalnie zwracano uwagę na fakt, że jest to gałąź prawa, która genetycznie wywodzi się z prawa cywilnego. Z tego też względu szczególne miejsce przypada w ramach prawa pracy przepisom Kodeksu cywilnego, z uwagi właśnie na silne jego kiedyś związki z prawem cywilnym. Ponadto przyjmuje się, że uznanie prawa pracy za odrębną gałąź prawa nie oznacza jego izolacji, separacji od innych gałęzi, tworzących jednolity system prawny obowiązujący w państwie. W tym też względzie niezbędne jest wskazanie, że za datę graniczną powstania prawa pracy wyznacza się okres około I wojny światowej. W Polsce za datę tę uznaje się wejście w życie Kodeksu cywilnego, tj. 1.1.1965 r. W przepisach wprowadzających do tego aktu – § 1 art. XII, wyraźnie uznano emancypację prawa pracy od prawa cywilnego poprzez stwierdzenie, że Kodeks cywilny nie narusza przepisów ustawodawstwa pracy. Z tego też względu przez wiele lat prawo pracy raczej rozpatrywano w kategoriach prawa prywatnego z pewnymi, nazwijmy to, cechami prawa publicznego.