Abstrakt

Funkcjonariusze służb zmilitaryzowanych (w szczególności Policji, ABW, CBA, Służby Więziennej) z tytułu należytego wypełnienia obowiązków służbowych uprawnieni są do wielu świadczeń zarówno o charakterze pieniężnym, jak i niepieniężnym. Wśród tych pierwszych wymienić należy przede wszystkim uposażenie zasadnicze, dodatki do uposażenia, nagrody, zapomogi, nagrody jubileuszowe.

Tematem niniejszego opracowania są problemy dotyczące nagród rocznych przysługujących funkcjonariuszom Policji. Autorka omawia zasady nabycia, obniżania oraz pozbawiania uprawnień do nagród rocznych.

Wprowadzenie

Niepracownicze stosunki zatrudnienia typu administracyjnoprawnego, obejmujące w szczególności policjantów, strażników więziennych, żołnierzy zawodowych, co do zasady, różnią się od stosunków pracy. Ustawodawca dał temu wyraz, używając specyficznej terminologii (np. funkcjonariusz, uposażenie) oraz kształtując w odmienny sposób zakres praw i obowiązków oraz zasady odpowiedzialności służbowej. Jednocześnie wskazać można określone instytucje, które zbliżają funkcjonariuszy służb zmilitaryzowanych do osób pozostających w zatrudnieniWWśród tych ostatnich wymienić należy zwłaszcza nagrody roczne. W służbach mundurowych, inaczej niż w przypadku pracowników sfery budżetowej, kwestie dotyczące nabycia i wypłaty nagród rocznych określają poszczególne pragmatyki służbowe, spośród których na szczególną uwagę zasługuje ustawa z 6.4.1990 r. o Policji¹.

Przesłanki nabycia prawa do nagrody

W myśl art. 110 ust. 1 PolU policjantowi za służbę pełnioną w danym roku kalendarzowym przysługuje nagroda roczna do wysokości jednomiesięcznego uposażenia. Z treści cytowanego przepisu wynika, że prawo do nagrody rocznej uzależnione jest od wykonywania w danym roku kalendarzowym obowiązków służbowych. Należy podkreślić, że ustawodawca nie wymaga od funkcjonariusza pozostawania w służbie przez cały rok. Stosownie bowiem do art. 110 ust. 2 PolU wysokość nagrody rocznej ustala się w relacji do okresu służby pełnionej w danym roku kalendarzowym, za który przysługuje nagroda, z wyłączeniem okresów niewykonywania zadań służbowych z innych przyczyn niż wymienione w art. 121 ust. 1 PolU. Okres ten nie może być jednak krótszy niż 6 miesięcy kalendarzowych (art. 110 ust. 3 PolU). Jednocześnie w § 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 21.12.2006 r. w sprawie przyznawania policjantom nagród i zapomóg, a także sposobu tworzenia funduszu nagród i zapomóg dla policjantów² zastrzega się, że okresy krótsze od miesiąca kalendarzowego, do celów obliczania nagrody rocznej, sumuje się, przyjmując, że każde 30 dni służby stanowi pełny miesiąc kalendarzowy. Na tle cytowanych przepisów istotnym problemem jest, czy przy obliczaniu wysokości nagrody rocznej należy brać pod uwagę wyłącznie pełne miesiące, czy uwzględnienia w tym zakresie wymagają także okresy krótsze niż 30 dni. Zgodnie z uprzednio obowiązującymi przepisami³ nagrody roczne ustalano proporcjonalnie do liczby pełnych miesięcy kalendarzowych służby. Obecnie konieczność uwzględniania jedynie pełnych miesięcy przewiduje się w przypadku funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Celnej oraz Służby Więziennej⁴. Wobec braku podobnego zastrzeżenia w omawianych uregulowaniach nasuwa się wniosek, że użyte w PolU sformułowanie „w relacji do okresu służby” oznacza, że wysokość należnego świadczenia ustala się proporcjonalnie do czasu pozostawania w stosunkach służbowych. W konsekwencji w przypadku okresów trwających krócej niż miesiąc wysokość nagrody rocznej oblicza się stosownie do liczby dni przypadających w miesiącu, w którym policjant pełnił obowiązki służbowe. W moim przekonaniu rozporządzenie z 2006 r. wymaga w tym zakresie uszczegółowienia. Ustawodawca mógłby powrócić do rozwiązań obowiązujących w 2002 r. lub wzorem zasad przewidzianych w Straży Granicznej przyjąć, że okres służby upoważniający do nagrody ustala się w pełnych miesiącach i dniach⁵.

Stosownie do art. 110 ust. 2 PolU przy ustalaniu prawa do nagrody uwzględnia się zarówno okresy, w których służba była faktycznie pełniona, jak i okresy niewykonywania obowiązków służbowych z przyczyn określonych w art. 121 ust. 1 PolU (tzw. okresy zaliczalne). Chodzi w tym względzie o okresy, w których policjant nie [...]